Xe điện Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam: Liệu hạ tầng trạm sạc có theo kịp?

Omoda & Jaecoo Việt Nam đang có những bước chuẩn bị chiến lược để phát triển hệ thống hạ tầng trạm sạc, dù chưa chính thức giới thiệu các mẫu xe điện tại thị trường Việt Nam.

Ngày 16/3/2025, Omoda & Jaecoo Việt Nam đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Công ty Cổ phần Tập đoàn EVG và Công ty TNHH Chargeplus Việt Nam nhằm triển khai một mạng lưới trạm sạc hiện đại trên toàn quốc. Hệ thống này sẽ bao gồm các trạm sạc nhanh với công suất từ 30kW đến 360kW, đồng thời tích hợp các tiện ích công nghệ như ứng dụng quản lý sạc thông minh, cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm trạm sạc gần nhất, kiểm tra tình trạng sạc theo thời gian thực và thanh toán trực tuyến. Ngoài ra, khách hàng mua xe Omoda & Jaecoo sẽ được hưởng các gói ưu đãi sạc riêng biệt, mang lại lợi ích tối ưu trong quá trình sử dụng.

Không dừng lại ở việc mở rộng số lượng trạm sạc, Omoda & Jaecoo còn đặt tham vọng xây dựng một hệ sinh thái xe điện toàn diện, từ hạ tầng sạc cho đến dịch vụ hậu mãi chuyên biệt. Thương hiệu này cam kết hợp tác với các đối tác chiến lược để triển khai trạm sạc nhanh tại các thành phố lớn, trung tâm thương mại và dọc theo các tuyến cao tốc trọng điểm. Đây là một bước đi quan trọng trong chiến lược dài hạn nhằm cung cấp các giải pháp di chuyển thông minh, bền vững và góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành ô tô điện tại Việt Nam.

Điểm đáng chú ý là Omoda & Jaecoo đang thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ khi sẵn sàng đầu tư đáng kể vào hệ thống trạm sạc một yếu tố mà không phải thương hiệu xe điện nào cũng chú trọng ngay từ giai đoạn đầu. Điều này giúp hãng tạo dựng lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh xe điện Trung Quốc ngày càng gia nhập thị trường Việt Nam. Trong khi đó, nhiều thương hiệu đồng hương khác vẫn tỏ ra thận trọng, chưa có động thái rõ ràng trong việc đầu tư phát triển hạ tầng sạc tại Việt Nam.

AION  thương hiệu xe điện mới nhất gia nhập thị trường Việt Nam đang thu hút sự chú ý khi tập trung hoàn toàn vào các mẫu xe thuần điện. Tuy nhiên, thương hiệu này đối mặt với không ít thách thức khi phải cạnh tranh với VinFast doanh nghiệp đang nắm giữ vị thế hàng đầu trong lĩnh vực xe điện tại Việt Nam – cũng như BYD, một đối thủ mạnh đến từ Trung Quốc.

AION chính thức ra mắt thị trường Việt Nam với hai mẫu xe: AION ES và AION Y Plus, có giá bán lần lượt là 788 triệu đồng và 888 triệu đồng. Trong đó, AION ES là một mẫu sedan hạng D với kích thước tổng thể 4.810 x 1.880 x 1.545 mm, chiều dài cơ sở 2.750 mm. Xe sở hữu thiết kế mang phong cách coupe với phần mui vuốt dài về phía sau, tạo dáng thể thao và hiện đại. Đặc biệt, mức giá 788 triệu đồng giúp AION ES trở thành một lựa chọn dễ tiếp cận hơn so với BYD Seal (từ 1,119 tỷ đồng) dù cả hai cùng thuộc phân khúc sedan chạy điện.

Trong khi đó, AION Y Plus là một mẫu xe điện có thiết kế độc đáo, mang phong cách giao thoa giữa crossover và MPV. Xe được trang bị động cơ điện có công suất tối đa 204 mã lực và mô-men xoắn 225 Nm. Điểm nhấn đáng chú ý là phạm vi hoạt động lên đến 490 km mỗi lần sạc, nhờ sử dụng bộ pin 63,2 kWh. Hệ thống sạc cũng được thiết kế linh hoạt, hỗ trợ sạc AC 7,4 kW (mất 9 tiếng để sạc đầy tại nhà) và sạc nhanh DC 120 kW (đạt 30-80% pin trong khoảng 35 phút). Hiện tại, Y Plus chỉ được phân phối với một phiên bản tại Việt Nam, đi kèm pin và bộ sạc tiêu chuẩn 7 kW, với mức giá 888 triệu đồng.

Theo định hướng chiến lược, AION có thể sẽ nhập khẩu xe từ Thái Lan nhằm tối ưu giá bán và tăng sức cạnh tranh. Tuy nhiên, để thực sự thuyết phục khách hàng Việt và cạnh tranh với các đối thủ lớn, AION cần tập trung vào việc xây dựng hệ thống đại lý cũng như phát triển hạ tầng trạm sạc – yếu tố quyết định thành công trong phân khúc xe điện.

Trong khi đó, BYD một tên tuổi lớn trong ngành xe điện đã tiến vào Việt Nam với danh mục sản phẩm đa dạng gồm Dolphin, Atto 3, Seal, M6 và Han. BYD không chỉ sở hữu thế mạnh về danh mục xe điện mà còn làm chủ công nghệ pin, giúp hãng có lợi thế trong việc triển khai chiến lược điện khí hóa. Theo BYD, hãng đã có những nghiên cứu sâu về thị trường Việt Nam và tin rằng đây là thời điểm phù hợp để mở rộng hoạt động.

Thách thức về Hạ Tầng Trạm Sạc – Bài Toán Quyết Định Thành Bại của Xe Điện tại Việt Nam

Bên cạnh yếu tố giá bán, một trong những rào cản lớn nhất đối với BYD khi thâm nhập thị trường Việt Nam chính là hạ tầng trạm sạc. Hiện tại, BYD Việt Nam đã xác nhận đang làm việc với các đối tác để phát triển hệ thống trạm sạc phù hợp, nhưng chưa đưa ra lộ trình cụ thể về thời điểm triển khai đồng bộ hệ sinh thái sạc của mình. Điều này tạo ra một thách thức không nhỏ cho người tiêu dùng khi cân nhắc lựa chọn xe điện của BYD.

Trong bối cảnh hạ tầng sạc công cộng chưa phổ biến, khách hàng mua xe BYD sẽ phải tự giải quyết vấn đề sạc điện, chủ yếu thông qua hai phương án:

Sạc tại nhà bằng ổ cắm điện thông thường, một lựa chọn khả thi nhưng đòi hỏi điều kiện cơ sở hạ tầng phù hợp.

Tìm kiếm trạm sạc công cộng có hỗ trợ chuẩn sạc của BYD, điều này gây ra không ít bất tiện, đặc biệt đối với người dùng tại các đô thị lớn như Hà Nội hay TP. HCM, nơi bãi đỗ xe cá nhân còn hạn chế.

TMT Motors và Wuling – Cuộc Chạy Đua Mở Rộng Thị Trường Xe Điện

Không chỉ có BYD, thị trường xe điện tại Việt Nam cũng đang chứng kiến sự mở rộng của TMT Motors và liên doanh SGMW (SAIC-GM-Wuling). Theo kế hoạch, đến cuối năm 2024, hai đơn vị này sẽ tiếp tục mở rộng danh mục sản phẩm xe điện nhập khẩu và sản xuất trong nước.

Sau khi giới thiệu Baoujun E100, Baojun Yep, và Baojun Yep Plus, TMT Motors dự kiến sẽ đưa về thêm bốn mẫu xe của Wuling nhằm tăng sự lựa chọn cho khách hàng. Đáng chú ý, các mẫu xe Wuling tại Việt Nam được cam kết sẽ không khiến người dùng lo ngại về trạm sạc, bởi tất cả đều hỗ trợ sạc tại nhà bằng nguồn điện dân dụng mà không cần hạ tầng sạc nhanh.

Tuy nhiên, bài toán sạc điện trong đô thị Việt Nam vẫn còn gây tranh cãi. Mặc dù xe có thể sạc tại nhà, nhưng việc bố trí điểm sạc tại các khu chung cư, nhà phố nhỏ hoặc khu dân cư đông đúc vẫn là một thách thức. Điều này có thể khiến Wuling gặp khó khăn trong việc bứt phá doanh số, đặc biệt tại các thành phố lớn.

Hạ Tầng Trạm Sạc – Mảnh Ghép Còn Thiếu trong Cuộc Cách Mạng Xe Điện

Trong những năm gần đây, các doanh nghiệp thứ ba đã đẩy mạnh đầu tư vào hệ thống trạm sạc công cộng, giúp cải thiện phần nào hạ tầng sạc tại Việt Nam. Tuy nhiên, phần lớn trạm sạc hiện tại vẫn thuộc sở hữu của VinFast, và cho đến nay, các trạm này chỉ phục vụ xe VinFast, gây ra trở ngại lớn cho các thương hiệu xe điện khác.

Khi cân nhắc mua xe điện từ các hãng ngoài VinFast, câu hỏi đầu tiên mà bất kỳ khách hàng nào cũng đặt ra là: "Sạc ở đâu?". Đây không chỉ là một thách thức đối với người dùng mà còn là một vấn đề sống còn đối với các hãng xe.

Lời giải cho bài toán này không phải là không thể, nhưng nó đòi hỏi một chiến lược đầu tư bài bản, nghiêm túc và có tầm nhìn dài hạn từ các thương hiệu nước ngoài, đặc biệt là những hãng xe đến từ Trung Quốc. Nếu muốn thực sự cạnh tranh, BYD, Wuling và các thương hiệu khác cần phải xây dựng một hệ sinh thái sạc đồng bộ, thay vì chỉ tập trung vào giá bán hoặc mẫu mã sản phẩm.