Cảnh báo những "quả bom tiềm ẩn" trong xe ô tô mùa hè đừng chủ quan

Tại Việt Nam, mùa hè thường ghi nhận mức nhiệt độ ngoài trời chạm ngưỡng 38–40°C. Tuy nhiên, do hiệu ứng nhà kính, mức nhiệt bên trong khoang ca-bin ô tô có thể tăng vọt lên tới 65–70°C chỉ sau một thời gian ngắn đỗ xe dưới trời nắng gắt. Nhiệt độ cực cao kết hợp với ánh nắng chiếu trực tiếp không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn là tác nhân khiến nhiều vật dụng trong xe bị hư hại, biến dạng, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất nghiêm trọng.

Những vật trang trí bằng thuỷ tinh, pha lê có thể trở thành một thấu kính hội tụ, đốt cháy các vật liệu nội thất của xe.

Theo khuyến cáo từ các chuyên gia an toàn ô tô, có một số vật dụng và phụ kiện tuyệt đối không nên để lại trong xe vào những ngày nắng nóng, đặc biệt là khi xe đỗ ngoài trời không có mái che. Việc chủ quan để những đồ vật này trong xe có thể dẫn đến tình trạng nội thất xuống cấp, ảnh hưởng đến vệ sinh khoang lái, đồng thời làm tăng nguy cơ xảy ra hỏa hoạn ngoài ý muốn.

Dưới đây là danh sách những vật dụng tưởng chừng như vô hại nhưng lại có thể trở thành “ngòi nổ nguy hiểm” khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời mà tài xế cần đặc biệt lưu ý:

Vật trang trí bằng pha lê, thuỷ tinh

Nhiều người dùng ô tô có thói quen đặt các vật trang trí như quả cầu pha lê hoặc đồ treo bằng thủy tinh trên mặt taplo hay treo ở gương chiếu hậu gần kính lái để tăng tính thẩm mỹ cho nội thất. Tuy nhiên, đây lại là một trong những tiềm ẩn nguy hiểm nghiêm trọng mà không phải ai cũng nhận ra – đặc biệt là trong điều kiện nắng nóng gay gắt vào mùa hè.

Dưới ánh nắng trực tiếp, các vật thể bằng pha lê hoặc thủy tinh trong suốt có thể hoạt động như một thấu kính hội tụ, tập trung tia nắng vào một điểm trên bề mặt nội thất. Điều này dễ dẫn đến hiện tượng tăng nhiệt cục bộ và trong một số trường hợp, có thể gây cháy các vật liệu dễ bắt lửa như da, nỉ, nhựa hoặc các chi tiết trang trí bằng vải trong cabin.

Với nền nhiệt khoang xe có thể đạt đến 70°C trong mùa hè tại Việt Nam, nguy cơ cháy nổ từ những vật tưởng như vô hại này là hoàn toàn có thật. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo chủ xe nên loại bỏ ngay những phụ kiện trang trí bằng pha lê, thủy tinh khỏi khoang lái, đặc biệt khi đỗ xe ngoài trời nắng. Đây là một hành động nhỏ nhưng có thể giúp bảo vệ an toàn cho cả xe và người sử dụng.

Các loại tinh dầu, vật trang trí bằng thuỷ tinh treo trên gương chiếu hậu cũng có thể gây ra nguy cơ cháy xe vào mùa nắng.

Chai nước khoáng

Chai nước khoáng là vật dụng quen thuộc trên hầu hết các mẫu xe hiện nay, thường được đặt ở hộc cửa, giá để cốc, sau lưng ghế hoặc thậm chí ngay trên taplo để tiện sử dụng. Tuy nhiên, việc để chai nhựa trong khoang xe – đặc biệt là khi xe đỗ lâu dưới trời nắng gắt – lại tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng lo ngại cả về sức khỏe lẫn an toàn cháy nổ.

Về góc độ y tế, theo cảnh báo của nhiều chuyên gia, khi chai nước bằng nhựa bị phơi dưới nhiệt độ cao có thể lên tới 65-70°C trong cabin xe mùa hè – các hóa chất trong nhựa như BPA hoặc DEHA có nguy cơ bị thôi nhiễm vào nước. Việc uống nước bị nhiễm chất này trong thời gian dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nội tiết và sức khỏe tổng thể.

Không chỉ dừng lại ở đó, trong điều kiện ánh nắng chiếu trực tiếp, vỏ chai nhựa trong suốt còn có thể hoạt động như một thấu kính hội tụ – tập trung tia sáng tại một điểm, tạo ra nhiệt lượng đủ lớn để làm cháy hoặc biến dạng các vật liệu trong xe như nỉ, da hoặc nhựa. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn của nhiều vụ cháy xe khi đỗ lâu ngoài trời nắng mà người sử dụng không hề hay biết.

Vì vậy, lời khuyên từ các chuyên gia là không nên để chai nước nhựa đặc biệt là loại trong suốt trong khoang xe khi trời nắng nóng. Nếu cần mang theo nước, nên sử dụng bình giữ nhiệt bằng kim loại hoặc các vật liệu an toàn chịu nhiệt cao để vừa đảm bảo sức khỏe, vừa tăng cường an toàn phòng cháy.

Đồ uống có ga, nước hoa

Các loại đồ uống có ga hoặc lọ nước hoa nhỏ gọn tưởng chừng vô hại lại có thể trở thành “quả bom áp suất” tiềm ẩn trong khoang xe khi nhiệt độ tăng cao vào mùa hè.

Dưới tác động của nhiệt độ ngoài trời lên đến 38–40°C, kết hợp hiệu ứng nhà kính khiến nhiệt độ trong cabin ô tô có thể vượt ngưỡng 65–70°C, các chất lỏng trong lon nước ngọt hoặc lọ nước hoa có xu hướng giãn nở mạnh. Khi áp suất bên trong vượt quá khả năng chịu đựng của vỏ kim loại hoặc thủy tinh, chúng có thể phát nổ bất ngờ, gây vỡ vụn và làm hư hỏng các chi tiết nội thất xung quanh, thậm chí gây thương tích nếu có người ngồi gần. Đây là một trong những rủi ro thường bị người dùng đánh giá thấp khi để xe ngoài trời nắng gắt trong thời gian dài.

Không dừng lại ở tác động vật lý, các thành phần hóa học trong nước hoa hoặc nước có ga còn dễ bị biến đổi ở nhiệt độ cao, sinh ra các hợp chất bay hơi có thể gây kích ứng đường hô hấp hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe nếu hít phải trong môi trường kín.

Lời khuyên từ các chuyên gia là tuyệt đối không nên để các lon nước có ga, bình xịt, nước hoa dạng chai thủy tinh hay các dung dịch dễ bay hơi trong xe khi trời nắng nóng. Đó không chỉ là biện pháp phòng ngừa cháy nổ, mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe và đảm bảo độ bền cho khoang nội thất xe của bạn.

Bật lửa ga, bình chữa cháy mini

Trong điều kiện nắng nóng gay gắt tại Việt Nam, những vật dụng nhỏ như bật lửa gas lại tiềm ẩn nguy cơ lớn đối với sự an toàn của xe và người bên trong.

Không ít chủ xe có thói quen để bật lửa trong hộc chứa đồ hoặc khu vực gần kính lái. Tuy nhiên, điều này vô tình biến bật lửa trở thành “quả bom nổ chậm”. Dưới nền nhiệt cabin có thể lên tới 65–70°C vào mùa hè, khí gas bên trong bật lửa sẽ giãn nở nhanh chóng, dễ dẫn đến phát nổ. Một khi bật lửa phát nổ trong không gian kín như khoang xe, không chỉ làm hư hỏng các chi tiết nội thất mà còn có thể gây cháy, làm gia tăng nguy cơ mất an toàn nghiêm trọng.

Đáng chú ý hơn, ngay cả một thiết bị tưởng như mang lại sự an toàn bình chữa cháy mini cũng có thể trở thành mối nguy hiểm tiềm tàng nếu không được bảo quản đúng cách. Đã có nhiều trường hợp ghi nhận việc bình chữa cháy phát nổ sau khi bị phơi dưới ánh nắng trực tiếp trong thời gian dài, đặc biệt khi được đặt ở những vị trí như tap-lô hoặc gần kính xe nơi tích tụ nhiệt độ cao nhất.

Theo khuyến cáo từ các chuyên gia trong ngành, nếu cần trang bị bình chữa cháy mini trên ô tô một điều nên làm người dùng cần lưu ý đặt thiết bị này tại các khu vực râm mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Các vị trí an toàn hơn có thể kể đến như hộc cửa, cốp phụ hoặc khu vực dưới ghế. Tuyệt đối không nên để bình chữa cháy tại những nơi như tap-lô, bệ cửa kính hoặc bệ cần số những nơi dễ bị ánh nắng chiếu thẳng và tích nhiệt nhanh chóng.

Việc hiểu rõ đặc tính vật lý của những vật dụng tưởng chừng vô hại và có ý thức bảo quản đúng cách sẽ giúp người dùng phòng tránh những tai nạn đáng tiếc, đồng thời nâng cao tiêu chuẩn an toàn cho chiếc xe của mình trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt.

Bình chữa cháy mini nên để ở những vị trí có nhiệt độ thấp, không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

Thiết bị điện tử

Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới nắng nóng như Việt Nam, việc để các thiết bị điện tử trong xe ô tô dưới trời nắng gắt không chỉ làm giảm hiệu suất sử dụng mà còn có thể dẫn tới hư hại nghiêm trọng thậm chí mất hoàn toàn dữ liệu hoặc hỏng thiết bị.

Theo kinh nghiệm thực tiễn từ ngành công nghiệp ô tô và các chuyên gia công nghệ, khoang cabin ô tô khi đỗ dưới trời nắng có thể đạt mức nhiệt cực cao dao động từ 65 đến 70°C. Ở mức nhiệt này, các thiết bị như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy ảnh hoặc máy tính bảng sẽ nhanh chóng bị ảnh hưởng. Nhiệt độ quá cao có thể khiến pin phồng rộp, màn hình bị ám màu, bo mạch bị lỗi hoặc thậm chí các linh kiện bị biến dạng, dẫn đến mất dữ liệu hoặc thiết bị hỏng hoàn toàn.

Không chỉ dừng lại ở các thiết bị mang theo, ngay cả những thiết bị điện tử được lắp đặt cố định trên xe như camera hành trình, đồng hồ cảm biến áp suất lốp dùng năng lượng mặt trời cũng không nằm ngoài nguy cơ. Đã ghi nhận nhiều trường hợp thiết bị đặt trên tap-lô hoặc bệ trung tâm bị cháy xém, vỏ nhựa biến dạng do hấp thụ nhiệt từ ánh nắng mặt trời trong thời gian dài.

Lời khuyên từ chuyên gia: Trong điều kiện phải đỗ xe dưới nắng, đặc biệt vào giữa trưa hè, chủ xe nên tháo rời các thiết bị điện tử không cần thiết và bảo quản trong khu vực râm mát, tránh để chúng tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Đối với các thiết bị cố định như camera hay đồng hồ hiển thị, nên sử dụng tấm che nắng tap-lô, phủ khăn mỏng hoặc trang bị phim cách nhiệt chất lượng cao để giảm thiểu tác động nhiệt.

Chủ động bảo vệ thiết bị điện tử trên xe không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ của sản phẩm, mà còn đảm bảo sự an toàn, tránh những rủi ro như cháy nổ, mất dữ liệu hay hỏng hóc không đáng có trong điều kiện nhiệt độ cao.

Một thiết bị cảm biến áp suất lốp chạy bằng năng lượng mặt trời để trên taplo bị cháy xém.

Trong môi trường nắng nóng khắc nghiệt, khoang nội thất ô tô có thể nhanh chóng trở thành “buồng nhiệt kín” với mức nhiệt vượt ngưỡng 50°C – thậm chí cao hơn nếu xe đỗ dưới trời nắng gắt vào giữa trưa. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến các thiết bị điện tử mà còn khiến nhiều loại vật dụng khác như thuốc men, mỹ phẩm, thực phẩm, bánh kẹo và đặc biệt là socola trở thành mối nguy tiềm tàng cho sức khỏe và nội thất xe.

Theo các chuyên gia ô tô và dược phẩm, nhiệt độ cao có thể làm biến đổi thành phần hoá học trong thuốc và mỹ phẩm, khiến chúng mất tác dụng hoặc thậm chí tạo ra các chất không an toàn cho cơ thể. Tương tự, các loại thực phẩm như bánh kẹo, nước giải khát, hay socola dễ bị tan chảy, phân huỷ và bốc mùi. Khi những chất này bám dính vào ghế da, tap-lô hoặc các chi tiết nhựa bên trong xe, không chỉ gây mất vệ sinh, khó làm sạch mà còn để lại mùi khó chịu dai dẳng.

Để hạn chế rủi ro, trong trường hợp buộc phải đỗ xe ngoài trời nắng trong thời gian dài, chủ xe nên chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ như:

• Sử dụng tấm chắn nắng cho kính lái và cửa sổ, đặc biệt là khu vực tap-lô – nơi hấp thụ nhiệt lượng nhiều nhất;
• Hé cửa kính khoảng 1–2 cm (nếu an toàn cho tài sản), nhằm tạo lối thoát khí, giảm áp suất và hạn chế hiện tượng tích tụ nhiệt gây hiệu ứng nhà kính;
• Không để các vật phẩm dễ biến chất hoặc gây mùi trong xe, đặc biệt là những sản phẩm đóng gói không kín hoặc dễ bị phân hủy.

Việc chủ động giữ khoang nội thất ở trạng thái “an toàn nhiệt” không chỉ giúp bảo vệ sức khoẻ cho người sử dụng mà còn góp phần duy trì giá trị lâu dài cho chiếc xe, giảm thiểu các chi phí làm sạch, khử mùi hoặc sửa chữa nội thất về sau.