Tại sao ô tô bị bó cứng phanh? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Hiện tượng bó cứng phanh hay khóa phanh xảy ra khá phổ biến trên những xe không được trang bị hệ thống chống bó cứng phanh (ABS). Thậm chí, ngay cả trên những xe được trang bị hệ thống ABS nhưng gặp trục trặc về kỹ thuật thì vẫn có thể xảy ra hiện tượng này. Dấu hiệu nhận biết là khi xe đang di chuyển trên đường thì bỗng nhiên dừng đột ngột khiến cho lốp bị rê trên đường.

1. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng ô tô bị bó cứng phanh và cách khắc phục

Hiện tượng ô tô bị bó cứng phanh xảy ra có thể là do một trong số các nguyên nhân phổ biến sau đây:

1.1. Má phanh mòn quá mức

Khi má phanh bị mòn vượt quá giới hạn cho phép, đĩa phanh cũng chịu tác động hao mòn, khiến độ dày giảm xuống dưới mức tiêu chuẩn. Điều này dẫn đến tình trạng pít-tông phanh phải di chuyển xa hơn mức thiết kế, gây khó khăn trong việc thu hồi về vị trí ban đầu. Hệ quả là pít-tông bị kẹt, tạo áp lực liên tục lên đĩa hoặc trống phanh, dẫn đến hiện tượng bó cứng phanh.

Nguyên nhân chính của tình trạng này thường xuất phát từ việc không kiểm tra, bảo dưỡng và thay thế má phanh định kỳ. Để khắc phục, cần tiến hành tháo bánh xe và cụm phanh, sau đó sử dụng tua vít hoặc dụng cụ chuyên dụng để đẩy pít-tông phanh về vị trí ban đầu. Tuy nhiên, để đảm bảo hệ thống phanh hoạt động ổn định và an toàn, chủ xe nên đưa phương tiện đến trung tâm dịch vụ chuyên nghiệp để kiểm tra, xử lý triệt để và thay thế các linh kiện cần thiết.

1.2 Ắc suốt phanh bị gỉ sét

Ô tô bị bó cứng phanh xuất phát từ nhiều nguyên nhân

Cảnh báo 4 dấu hiệu lốp xe cần thay ngay kẻo nguy hiểm khi lái xe Lốp xe ô tô là bộ phận duy nhất tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ toàn bộ trọng lượng xe và đảm bảo độ bám đường. Do đó, lốp rất dễ bị mài mòn theo thời gian. Việc nhận biết...

Khi hệ thống phanh hoạt động, pít-tông tạo lực ép lên ắc suốt phanh nhằm đảm bảo hiệu suất phanh tối ưu. Tuy nhiên, nếu ắc suốt phanh bị gỉ sét hoặc bám bẩn, nó có thể mất khả năng di chuyển linh hoạt, không trở về vị trí ban đầu sau khi nhả phanh. Điều này dẫn đến tình trạng bó cứng phanh, gây ảnh hưởng đến khả năng vận hành của xe và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Để khắc phục, cần tháo rời ắc suốt phanh, vệ sinh kỹ bề mặt tiếp xúc và bôi trơn bằng dầu mỡ chuyên dụng để đảm bảo chuyển động trơn tru. Đồng thời, nên kiểm tra toàn bộ cụm phanh, bao gồm pít-tông phanh và má phanh. Nếu phát hiện ắc suốt phanh, gioăng cao su hoặc các bộ phận liên quan bị hư hỏng, cần thay thế ngay để đảm bảo hệ thống phanh hoạt động ổn định và an toàn.

1.3. Đĩa phanh bị biến dạng

Các tác động từ bên ngoài, đặc biệt là va chạm mạnh hoặc liên tục, có thể khiến đĩa phanh bị biến dạng, quay không đồng trục. Khi đó, má phanh sẽ không thể tách rời hoàn toàn khỏi bề mặt đĩa, dẫn đến hiện tượng bó cứng phanh, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng kiểm soát xe và an toàn vận hành.

Loạt ô tô bình dân nhưng có phiên bản số lượng giới hạn Không phải xe sang đắt đỏ, nhiều ô tô bình dân tại Việt Nam cũng có phiên bản số lượng giới hạn, không giành cho số đông.

Trong trường hợp này, chủ xe cần đưa xe đến trung tâm dịch vụ để kiểm tra và khắc phục sớm nhất có thể. Việc tự ý điều chỉnh nếu không có chuyên môn có thể làm tình trạng nghiêm trọng hơn, đặc biệt nếu biên độ bàn đạp phanh bị giảm quá mức. Khi đó, má phanh sẽ liên tục tì vào đĩa hoặc trống phanh, không chỉ làm gia tăng ma sát mà còn đẩy nhanh tốc độ mài mòn, khiến phanh mất hiệu suất và có nguy cơ hỏng hóc nặng hơn.

1.4. Má phanh nở do lọt nước

Khi xe di chuyển dưới trời mưa lớn hoặc sau khi rửa xe, nước có thể thâm nhập vào hệ thống phanh, đặc biệt là khu vực má phanh và đĩa phanh. Điều này dẫn đến hiện tượng giãn nở của má phanh do hấp thụ nước, đồng thời làm giảm biên độ bàn đạp phanh, gây ra tình trạng bó cứng phanh và ảnh hưởng đến hiệu suất phanh.

So với nửa đầu năm 2023 Doanh số xe điện tại Malaysia tăng 112% Trong 6 tháng đầu năm 2024, doanh số xe điện bán ra tại Malaysia đạt 6.617 xe, tăng 112% so với cùng kỳ năm ngoái.

Để khắc phục, trước tiên cần đảm bảo má phanh được làm khô hoàn toàn, đồng thời hạn chế nước lọt vào khoang động cơ và hệ thống phanh sau khi rửa xe. Nếu xe vừa di chuyển qua khu vực ngập nước, chủ xe không nên kéo phanh tay ngay lập tức. Thay vào đó, với xe số sàn, hãy chuyển về số lùi rồi tiến tới vài lần để giúp phanh tự nhả. Với xe số tự động, chỉ cần về số P và sử dụng phanh chân để kiểm tra trước khi vận hành tiếp. Điều này giúp tránh tình trạng má phanh dính chặt vào đĩa hoặc trống phanh, đảm bảo hệ thống phanh hoạt động ổn định hơn.

Ngoài các nguyên nhân trên, ô tô bị bó cứng phanh cũng có thể do:

Roto, địa đệm bị lỗi cũng có thể khiến ô tô bị bó cứng phanh

2. Làm gì khi ô tô đang chạy mà bị bó cứng phanh?

Tình huống ô tô bị bó cứng phanh khi đang di chuyển là một sự cố cực kỳ nguy hiểm, đòi hỏi người lái phải giữ bình tĩnh và xử lý đúng cách để đảm bảo an toàn. Trước tiên, hãy ngay lập tức bật đèn cảnh báo nguy hiểm (hazard lights) hoặc sử dụng còi để thông báo cho các phương tiện xung quanh. Đồng thời, tìm cách di chuyển xe về vị trí an toàn trước khi tiến hành xử lý.

Nếu xe bị khóa bánh trước và không được trang bị hệ thống chống bó cứng phanh (ABS), người lái cần ngay lập tức nhả bớt áp lực phanh khi cảm nhận được bánh xe bắt đầu bị khóa. Tiếp tục thực hiện thao tác nhấn và nhả bàn đạp phanh liên tục (kỹ thuật "pumping brake") để giúp phục hồi khả năng kiểm soát xe cho đến khi xe dừng hẳn.

Đối với xe được trang bị hệ thống ABS, khi hệ thống này kích hoạt, người lái sẽ cảm nhận được bàn đạp phanh rung lên hoặc có phản hồi lực. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường do hệ thống ABS đang thực hiện tác động nhấp nhả phanh liên tục giúp bánh xe không bị khóa cứng, từ đó duy trì khả năng điều khiển. Trong trường hợp này, người lái cần giữ chân phanh và để hệ thống ABS làm nhiệm vụ của nó, không được nhả phanh đột ngột.

Khi phanh gấp, xe có thể bị hiện tượng mất kiểm soát phần đuôi (fishtailing) hoặc lệch hướng đột ngột sang trái hoặc phải. Nếu gặp tình huống này, hãy điều chỉnh vô lăng nhẹ nhàng theo hướng trượt của xe, đồng thời tiếp tục thực hiện thao tác nhấp phanh để giảm tốc dần. Ngay sau khi kiểm soát được xe và dừng lại an toàn, cần gọi cứu hộ để đưa xe đến trung tâm dịch vụ kiểm tra và khắc phục sự cố, tránh nguy cơ tái diễn trong những lần di chuyển tiếp theo.