Hộp số tự động ngày càng nhiều cấp: Xu hướng hay chiêu trò kỹ thuật?

Thứ Tư, 28/05/2025 - 12:51 - tienkm

Trong những năm gần đây, số cấp trong hộp số tự động đang có xu hướng gia tăng rõ rệt, từ 6 lên 8, 9, thậm chí 10 cấp số trên nhiều mẫu xe đời mới. Sự thay đổi này đã đặt ra không ít câu hỏi cho người dùng: liệu hộp số tự động nhiều cấp có thực sự mang lại hiệu quả vượt trội so với các thế hệ hộp số trước đó, hay đây chỉ là một bước tiến mang tính quảng bá? Câu trả lời phụ thuộc vào cách hệ truyền động được thiết kế, tinh chỉnh và tích hợp trên từng dòng xe cụ thể.

GM Hydra-Matic đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi trở thành hộp số tự động sản xuất hàng loạt đầu tiên trên thế giới, ra mắt vào năm 1939 dành cho xe du lịch. Ban đầu, hộp số này chỉ sở hữu 4 cấp số, phù hợp với công nghệ và yêu cầu vận hành thời đó. Tuy nhiên, đến những năm 1990, hộp số tự động 5 cấp bắt đầu trở thành xu hướng mới, nâng cao hiệu quả truyền động và trải nghiệm lái. Hiện nay, các hộp số tự động 4 hoặc 5 cấp đã được xem là công nghệ lỗi thời, không còn phù hợp với tiêu chuẩn hiện đại.

Mitsubishi Xpander hiện vẫn đang sử dụng hộp số tự động 4 cấp.

Đến năm 2025, hộp số sàn phổ biến với cấu hình 6 cấp, thậm chí một số mẫu xe thể thao hoặc cao cấp còn trang bị đến 7 cấp số tiến để tối ưu hiệu suất vận hành. Trong khi đó, hộp số tự động tiếp tục phát triển mạnh mẽ với sự gia tăng số lượng cấp số. Hộp số tự động 6 cấp hiện vẫn chiếm ưu thế trên nhiều mẫu xe phổ thông, nhưng những mẫu xe cao cấp hơn đã tiến xa hơn với hộp số 8 cấp, 9 cấp, và thậm chí lên tới 10 cấp, giúp tối ưu hóa khả năng tiết kiệm nhiên liệu, tăng cường sự mượt mà khi chuyển số và nâng cao trải nghiệm lái tổng thể.

Cuộc đua nhiều cấp số của các nhà sản xuất

Lý do then chốt khiến các nhà sản xuất ưu tiên phát triển hộp số nhiều cấp là nhằm tối ưu hóa mức tiêu thụ nhiên liệu và nâng cao hiệu suất vận hành của xe. Khi hộp số sở hữu nhiều cấp hơn, động cơ có thể duy trì hoạt động ở vòng tua thấp hơn trong những điều kiện lái ổn định, chẳng hạn như khi di chuyển trên đường cao tốc, từ đó giúp giảm đáng kể lượng nhiên liệu tiêu hao.

Một hộp số tự động 10 cấp do Ford và GM hợp tác phát triển.

Thêm vào đó, số lượng cấp số nhiều cho phép hệ thống truyền động lựa chọn tỷ số truyền phù hợp và tối ưu nhất với từng tình huống lái cụ thể, mang lại trải nghiệm tăng tốc mượt mà, linh hoạt hơn, đồng thời giảm tải áp lực lên động cơ, góp phần kéo dài tuổi thọ và bảo vệ sức bền cho cỗ máy.

Đặc biệt, đối với các dòng xe bán tải và SUV cỡ lớn như Ford F-150 hay Chevrolet Suburban phiên bản 2025, vốn có trọng lượng lớn và tiêu hao nhiên liệu cao, việc trang bị hộp số 10 cấp không chỉ giúp cải thiện đáng kể hiệu quả tiết kiệm nhiên liệu mà còn tối ưu hóa khả năng vận hành trong nhiều điều kiện địa hình và tải trọng khác nhau. Đây cũng chính là lý do khiến hộp số nhiều cấp, đặc biệt là hộp số 10 cấp, ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến trên những mẫu xe cỡ lớn này.

Lợi ích rõ ràng, nhưng không phải không có nhược điểm

Việc tăng số cấp trong hộp số tự động mang lại nhiều lợi ích rõ rệt về hiệu suất và tiết kiệm nhiên liệu, song cũng đồng thời đặt ra những thách thức kỹ thuật đáng kể cùng một số hạn chế nhất định. Khi số cấp được gia tăng, hộp số phải tích hợp thêm nhiều chi tiết bánh răng phức tạp hơn, kéo theo sự tăng kích thước và trọng lượng tổng thể của bộ truyền động. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến thiết kế tổng thể của xe mà còn buộc các nhà sản xuất phải cân nhắc kỹ lưỡng, đôi khi phải đánh đổi ở một số yếu tố khác như không gian gầm xe, trọng lượng tổng thể và chi phí sản xuất.

Những vấn đề thường gặp với hộp số CVT của xe Honda

Một trong những hạn chế dễ nhận thấy là chi phí sản xuất hộp số nhiều cấp cao hơn do đòi hỏi kỹ thuật phức tạp, số lượng linh kiện nhiều hơn và quy trình gia công tỉ mỉ hơn. Ngoài ra, nếu phần mềm điều khiển hộp số chưa được tối ưu tốt, việc chuyển đổi giữa nhiều cấp số có thể trở nên phức tạp và không mượt mà, gây cảm giác gián đoạn trải nghiệm lái, thậm chí làm người lái cảm thấy khó chịu với những lần chuyển số liên tục, thiếu tự nhiên.

Tuy nhiên, nhờ sự phát triển không ngừng của công nghệ, các hạn chế này đã được cải thiện đáng kể. Điển hình là hộp số tự động 8 cấp ZF – một trong những hộp số tự động hàng đầu hiện nay, được trang bị rộng rãi trên các mẫu xe cao cấp như BMW, Audi và Maserati. Hộp số ZF nổi bật với khả năng chuyển số nhanh, mượt mà và phản hồi chính xác, chứng minh rằng việc tăng số cấp không nhất thiết làm giảm cảm giác lái mà còn có thể nâng tầm trải nghiệm vận hành. Đặc biệt, hộp số này còn được thiết kế tương thích tốt với hệ truyền động hybrid, giúp tối ưu hóa hiệu quả tiết kiệm nhiên liệu mà không cần bổ sung thêm các bánh răng phức tạp.

Dù còn một số hạn chế nhất định nhưng hộp số tự động nhiều cấp số vẫn đem lại nhiều lợi ích cho người dùng.

Ngoài ra, các hộp số ly hợp kép (Dual-Clutch Transmission – DCT) cũng được đánh giá cao, đặc biệt trên những mẫu xe hiệu suất cao. Ví dụ điển hình là Ford Mustang GT500 với hộp số DCT 7 cấp, cho phép chuyển số cực kỳ nhanh chóng và chính xác, mang lại cảm giác lái phấn khích, liền mạch và không hề gián đoạn.

Hộp số tự động nhiều cấp số có thực sự tốt hơn?

Câu trả lời phụ thuộc chủ yếu vào thiết kế và hiệu quả của hệ thống điều khiển hộp số. Việc tăng số cấp không tự động đảm bảo hiệu suất vượt trội nếu phần mềm quản lý chuyển số chưa được tối ưu. Ngược lại, khi được tích hợp đồng bộ với công nghệ điều khiển tiên tiến và thuật toán tinh vi, hộp số nhiều cấp có thể phát huy tối đa lợi ích, mang lại khả năng vận hành mượt mà, tăng cường tiết kiệm nhiên liệu và cải thiện phản ứng động cơ trong từng tình huống lái.

Trong bối cảnh ngành công nghiệp ô tô hiện đại, yếu tố quyết định không phải là số lượng cấp số mà chính là chất lượng thiết kế và sự tinh chỉnh của hệ thống điều khiển. Một hộp số tự động 6 cấp được hiệu chỉnh chính xác, có phần mềm điều khiển thông minh hoàn toàn có thể đem lại trải nghiệm lái nhạy bén, ổn định và tiết kiệm nhiên liệu hơn nhiều so với một hộp số tự động 10 cấp nhưng hoạt động chưa tối ưu. Chính vì vậy, sự đồng bộ giữa phần cứng và phần mềm điều khiển mới là chìa khóa giúp hộp số phát huy hiệu quả tối đa.

Bài liên quan

Chia sẻ

Tin cũ hơn

Lịch sử hình thành và phát triển các đời Toyota Corolla Altis

Toyota Corolla là dòng xe sedan hạng C, được sản xuất và phân phối trên toàn cầu bởi Toyota Motor Corporation vào năm 1966. Đến nay, mẫu xe đã trải qua 12 thế hệ với nhiều sự nâng cấp và cải tiến trong hơn nửa thế kỷ góp mặt trên thị trường xe hơi.

Hệ thống giám sát và cảnh báo điểm mù BSM là gì

Hệ thống cảnh báo điểm mù trên ô tô (Blind-spot monitoring - BSM) là thiết bị cảnh báo an toàn thông minh, có chức năng theo dõi những vị trí khuất tầm nhìn ở xung quanh trong quá trình xe ô tô di chuyển trên đường.

Động cơ quay được sản xuất trở lại tại Mazda

Sau nhiều năm hy vọng hão huyền, Mazda cuối cùng cũng chế tạo được một mẫu xe sản xuất hàng loạt với động cơ quay. Đó là điều chưa từng xảy ra trong hơn một thập kỷ khi RX-8 bị ngừng sản xuất vào tháng 6 năm 2012. Mazda đã không chiêu đãi chúng ta

Lịch sử hình thành và các thế hệ Isuzu D-max trên thế giới và Việt Nam

Isuzu D-Max, dòng xe bán tải được Isuzu Motors giới thiệu từ năm 2002, đã liên tục trải qua nhiều cải tiến và nâng cấp qua các thế hệ. Nhờ vào những bước tiến này, Isuzu D-Max ngày càng khẳng định vị thế của mình, không chỉ đáp ứng mà còn chinh phục cả những khách hàng khó tính nhất, nhờ vào sự kết hợp hoàn hảo giữa hiệu suất mạnh mẽ, độ bền bỉ và trang bị tiện nghi vượt trội.

Cấu tạo của hệ thống gạt nước mưa – rửa kính trên xe ô tô

Hệ thống gạt nước mưa, rửa kính ô tô sẽ đảm nhiệm chức năng gạt mưa hay phun nước để rửa sạch bụi bẩn bám trên kính chắn gió nhằm đảm bảo tầm nhìn tốt nhất khi lái xe.

Có thể bạn quan tâm

  • 5 dấu hiệu
    5 dấu hiệu "tố cáo" xe bạn đã "hết date": Đến lúc nâng cấp xế hộp mới?
    Cũng giống như con người, mỗi chiếc ô tô đều có một vòng đời vận hành nhất định. Khi đã vượt qua một ngưỡng sử dụng nhất định, hiệu suất, độ an toàn và chi phí bảo dưỡng của xe bắt đầu trở thành những yếu tố khiến việc tiếp tục sử dụng phương tiện cũ không còn là giải pháp hợp lý về lâu dài.
  • 10 thói quen lái xe đang
    10 thói quen lái xe đang "Giết Chết" ô tô của bạn mỗi ngày
    Lái xe là kỹ năng phổ biến mà hầu như ai cũng có thể tiếp cận, nhưng để vận hành chiếc xe một cách đúng đắn nhằm bảo vệ và duy trì độ bền theo thời gian lại đòi hỏi sự hiểu biết và thói quen đúng – điều mà không phải tài xế nào cũng thực hiện đúng cách.
  • Phanh tự động không hiệu quả trong sương mù, trời tối, hay đường trơn?
    Phanh tự động không hiệu quả trong sương mù, trời tối, hay đường trơn?
    Hệ thống phanh tự động khẩn cấp (AEB – Auto Emergency Braking) là một trong những công nghệ an toàn chủ động chủ chốt trong gói hỗ trợ lái nâng cao (ADAS – Advanced Driver Assistance Systems), hiện đang được trang bị ngày càng phổ biến trên nhiều dòng xe hiện đại nhằm tăng cường khả năng phòng tránh tai nạn cho người lái và hành khách.
  • Chuyên gia cảnh báo: Cầm vô lăng sai cách nguy hiểm hơn bạn tưởng
    Chuyên gia cảnh báo: Cầm vô lăng sai cách nguy hiểm hơn bạn tưởng
    Trong kỹ thuật lái xe phòng vệ và an toàn, vị trí đặt tay trên vô lăng là một yếu tố nền tảng nhưng lại thường bị xem nhẹ. Tuy nhiên, thói quen cầm vô lăng sai cách tiềm ẩn những nguy hiểm vượt xa suy nghĩ thông thường.
  • Cái giá thật sự của sạc siêu nhanh: Khi tuổi thọ pin phải đánh đổi
    Cái giá thật sự của sạc siêu nhanh: Khi tuổi thọ pin phải đánh đổi
    Việc sử dụng sạc siêu nhanh với tần suất cao có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa của bộ pin xe điện, ảnh hưởng trực tiếp đến dung lượng và hiệu suất vận hành theo thời gian. Tại Trung Quốc, nhiều hãng xe còn áp dụng chính sách bảo hành nghiêm ngặt, trong đó việc lạm dụng sạc siêu nhanh vượt mức quy định có thể trở thành lý do khiến chủ xe bị từ chối bảo hành pin một rủi ro mà không ít người dùng chưa lường trước.