Giảm 50% lệ phí trước bạ trong 3 tháng, áp dụng từ 01/09/2024

Theo Nghị định được Chính phủ ban hành hôm 29/8, lệ phí trước bạ nộp lần đầu với ô tô, rơ moóc hoặc sơmi rơ moóc và các loại xe tương tự sản xuất, lắp ráp trong nước được giảm 50%, từ 1/9 đến 30/11. Từ 1/12, lệ phí sẽ trở về mức cũ.

Đây là năm thứ tư liên tiếp xe lắp ráp trong nước được áp dụng chính sách này. Nhưng thời gian thực hiện chính sách lần này rút ngắn một nửa so với các lần áp dụng trước đây (6 tháng). Thực tế, giảm phí trước bạ không giúp giảm giá xe nhưng sẽ hạ được chi phí để xe lăn bánh. Việc cắt giảm loại phí trên cũng nhằm kích cầu tiêu dùng thị trường xe trong nước giữa bối cảnh các doanh nghiệp lĩnh vực vận tải gặp nhiều khó khăn.

Trước hết phải khẳng định lệ phí trước bạ không phải một sắc thuế, mà là một dịch vụ công phải trả tiền từ người có tài sản hoặc được Nhà nước bảo hộ. Ví dụ tài sản là xe hơi, tàu biển hoặc đất đai, khi đăng ký chủ sở hữu sẽ phải nộp một khoản gọi là "lệ phí trước bạ", theo Luật phí và lệ phí 2015. Hiểu đơn giản là Nhà nước công nhận, ghi danh và bảo hộ tài sản của tổ chức, cá nhân sau khi nộp lệ phí trước bạ.

Trên thực tế, khoản thu thuế trên được giới chuyên gia kinh tế đánh giá là khoản thu "có tính chất tương tự thuế", với mức độ điều tiết cao, tỉ trọng thu rất cao trên tổng giá trị tài sản. Vì thế, dân buôn xe, dù rất am hiểu khoản thu trên, cũng quen miệng gọi với thuật ngữ "thuế trước bạ".

Một số hãng xe thuộc VAMA dự kiến điều chỉnh giảm sản lượng cả năm, do sức mua quá yếu tính đến hết tháng 7 năm nay

Loạt ôtô đón đầu ưu đãi giảm phí trước bạ Không ít mẫu xe đang được hưởng ưu đãi tương đương tối đa 150% lệ phí trước bạ, bao gồm cả xe lắp ráp và các xe nhập khẩu nguyên chiếc.

Trong lĩnh vực ô tô, khoản lệ phí trước bạ tính bằng 10 - 12% giá niêm yết. Ví dụ chiếc xe giá niêm yết 800 triệu đồng, lệ phí trước bạ ở đa số các tỉnh là 80 triệu đồng (10%), ở một vài thành phố lớn là 96 triệu đồng (12%). Xe càng đắt tiền, khoản lệ phí trước bạ càng cao.

Bởi vậy, từ những người bán xe ở đại lý đến người tiêu dùng đều kỳ vọng giảm một nửa lệ phí trước bạ là giải pháp kích cầu mạnh nhất, cứu vãn thị trường ô tô có dấu hiệu kiệt sức.

Chờ giảm thuế trước bạ, doanh số xe lắp ráp trong nước tháng 6 sụt giảm Theo báo cáo doanh số bán hành các thành viên của VAMA, tháng 6, doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 12.962 xe, tăng 8% so với tháng trước và doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 13.613 xe, giảm 1% so với tháng trước.

Khi Chính phủ lần đầu thực thi chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ cho ô tô lắp ráp trong nước (từ tháng 7/2022 đến 12/2020), khi đó dịch Covid-19 khiến hàng loạt nhà máy ô tô trong nước sản xuất cầm chừng, thậm chí dừng hoạt động.

Chính sách lập tức phát huy hiệu lực, sản lượng bán hàng một số hãng tăng vọt hai chữ số, tính theo tháng. Doanh số VAMA tháng 10/2020 tăng 22% so với tháng trước, doanh số Hyundai tháng 11/2020 tăng 40,6% so với tháng trước…

Lần giảm lệ phí trước bạ thứ hai (từ tháng 12/2021 đến 5/2022) phản ứng sức mua mạnh mẽ đến mức sản lượng tiêu thụ ô tô lập kỷ lục, vượt mốc 500 nghìn xe.

Lần giảm lệ phí trước bạ lần thứ ba (tháng 7/2023 đến 12/2023) diễn ra trong bối cảnh chung khó khăn ngay từ đầu năm, đến mức triển lãm ô tô thường niên năm 2023 phải đình hoãn.

Nhưng các đại lý thừa nhận, việc giảm 50% lệ phí trước bạ 6 tháng cuối năm ngoái là có hiệu quả, giúp thị trường vực dậy phần nào, tiệm cận sản lượng tiêu thụ gần 400 nghìn xe cả năm.

Theo đánh giá, nếu chỉ dựa vào giải pháp kích cầu đơn lẻ của mỗi hãng thì sẽ không đủ giữ sản lượng và doanh số bán xe, không đủ sức bật giúp thị trường nóng lên. Do đó, giảm lệ phí trước bạ là giải pháp kích cầu tổng thể, giúp từng nhà máy sản xuất và chuỗi cung ứng giữ được sản lượng, Nhà nước giữ được nguồn thu từ thuế sản xuất và tiêu dùng.

Đổi lại, ngân sách các địa phương phải chấp nhận một tỷ lệ hụt thu nhất định từ lệ phí trước bạ ô tô. Theo tính toán, chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ có thể làm giảm thu ngân sách bình quân 867 tỷ đồng mỗi tháng.

Đây là lý do mà lần đầu Chính phủ đề xuất thí điểm thi hành chính sách 3 tháng, tăng thu ngân sách đạt khoảng 2.600 tỷ đồng. So với phương án kéo dài 6 tháng như thông lệ, mức hụt thu sẽ được giảm nhẹ mà vẫn có thể vực dậy kinh tế, nhất là trong thời gian cao điểm cuối năm.