4 thiết kế ô tô hiện đại đẹp mắt nhưng khiến tài xế "phát cáu" khi gặp sự cố

Khi những chi tiết “xịn sò” gặp trục trặc, chúng lại trở thành nỗi phiền toái, thậm chí gây bực mình cho chính chủ xe. Dưới đây là 4 thiết kế trên ô tô hiện đại mà nhiều người dùng cảm thấy khó chịu khi sử dụng trong thực tế.

Tay nắm cửa ẩn, trượt hoặc cảm ứng

Ban đầu được ứng dụng chủ yếu trên các mẫu siêu xe và xe thể thao để tối ưu hiệu quả khí động học, tay nắm cửa dạng ẩn bao gồm cơ cấu trượt hoặc cảm ứng hiện đã trở thành một xu hướng phổ biến trên các dòng xe phổ thông đời mới, đặc biệt là xe điện. Thiết kế này không chỉ giúp cải thiện hệ số cản gió, góp phần nâng cao hiệu quả vận hành mà còn mang lại diện mạo tinh tế, hiện đại và đậm chất công nghệ cho chiếc xe – yếu tố được xem là “ngôn ngữ thiết kế tương lai”.

Tay nắm cửa ẩn hiện diện ngày càng nhiều trên các mẫu ô tô thế hệ mới, từ SUV điện đến sedan hạng trung. Tuy nhiên, sự đổi mới về mặt thẩm mỹ và khí động học này lại không đi kèm với sự tiện dụng tuyệt đối. Trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt như băng giá, mưa lớn hoặc tuyết dày, các tay nắm cửa ẩn có thể bị đóng băng, không thể bật ra hoặc phản hồi kém với thao tác cảm ứng. Ngoài ra, trong những tình huống thực tế như tay người dùng đang ướt, bẩn hoặc đang xách đồ, thao tác mở cửa với dạng tay nắm này có thể trở nên bất tiện, thậm chí gây bối rối.

Tay nắm cửa dạng ẩn xuất hiện nhiều hơn trên các mẫu ô tô hiện đại, đặc biệt là xe điện.

Đặc biệt, với những hệ thống phụ thuộc hoàn toàn vào điện, nếu xảy ra lỗi phần mềm hoặc mất nguồn, người dùng có thể rơi vào tình trạng “bất lực” khi không thể mở được cửa – điều không chỉ gây phiền toái mà còn tiềm ẩn rủi ro trong các tình huống khẩn cấp. Vì vậy, dù tay nắm cửa ẩn là xu hướng hiện đại đáng ghi nhận, các nhà sản xuất vẫn cần chú trọng đến giải pháp dự phòng nhằm đảm bảo sự an toàn và thuận tiện cho người dùng trong mọi điều kiện sử dụng.

Màn hình cảm ứng thay thế nút bấm vật lý

Cùng với làn sóng điện khí hóa và số hóa trong ngành công nghiệp ô tô, việc loại bỏ dần các nút bấm vật lý để nhường chỗ cho màn hình cảm ứng trung tâm cỡ lớn đang trở thành một xu hướng tất yếu. Các nhà sản xuất ngày nay không chỉ tìm cách tối giản thiết kế khoang nội thất mà còn hướng đến việc tích hợp toàn bộ các chức năng – từ điều chỉnh âm lượng, hệ thống điều hòa, đến thiết lập ghế ngồi – vào một giao diện cảm ứng tập trung.

Nhiều nhà sản xuất ô tô hiện đang lạm dụng màn hình giải trí cảm ứng cỡ lớn để nhồi nhét nhiều tính năng vào trong đó.

Tuy nhiên, dưới góc nhìn của người dùng thực tế, đặc biệt là trong điều kiện vận hành hàng ngày, sự "tối giản hóa" này lại tiềm ẩn nhiều vấn đề đáng lo ngại. Việc chuyển từ nút bấm cơ học sang giao diện cảm ứng đã làm mất đi yếu tố phản hồi xúc giác – một trong những yếu tố giúp người lái thao tác nhanh chóng mà không cần rời mắt khỏi đường. Việc phải tìm kiếm từng tùy chọn trên màn hình, nhất là khi xe đang di chuyển ở tốc độ cao, không chỉ gây mất tập trung mà còn làm gia tăng nguy cơ xảy ra tai nạn.

Không dừng lại ở đó, tính phụ thuộc vào phần mềm khiến người dùng dễ gặp tình trạng "bó tay" nếu hệ thống bị treo, lag hoặc lỗi – một sự cố nhỏ nhưng có thể khiến cả điều hòa, radio hay điều chỉnh gió đều không thể sử dụng. Trong khi đó, những thao tác đơn giản như tăng giảm nhiệt độ hay chỉnh hướng gió lại phải thực hiện qua nhiều bước trong menu phức tạp, gây mất thời gian và ảnh hưởng đến trải nghiệm tổng thể.

Vô lăng hình bán nguyệt

Từng chỉ xuất hiện trên các mẫu concept để thể hiện tầm nhìn tương lai, vô lăng bán nguyệt – hay còn gọi là vô lăng dạng yoke – hiện đã chính thức bước vào thế giới xe thương mại, tiêu biểu là Tesla Model S Plaid hay Lexus RZ. Với thiết kế lược bỏ phần vành trên, loại vô lăng này được kỳ vọng sẽ mang lại tầm quan sát cụm đồng hồ tốt hơn, đồng thời tạo nên cảm giác thể thao và hiện đại – đúng với tinh thần của những mẫu xe hướng đến tương lai.

Vô lăng hình bán nguyệt trên mẫu xe điện Lexus RZ.

Tuy nhiên, trong thực tế vận hành, yoke đang cho thấy nhiều mặt hạn chế về mặt công thái học và trải nghiệm sử dụng hàng ngày. Việc thiếu phần tay nắm phía trên khiến người lái gặp khó khăn đáng kể khi thực hiện các thao tác đánh lái nhiều vòng, đặc biệt trong những tình huống cần xoay nhanh như quay đầu, đỗ xe hoặc xử lý khẩn cấp. Không có điểm tựa rõ ràng khiến tay dễ tuột, cảm giác kiểm soát phương tiện cũng vì thế mà giảm sút.

Một điểm đáng lưu ý khác là khả năng cảm nhận góc lái cũng bị hạn chế. Với vô lăng tròn truyền thống, người lái có thể dễ dàng ước lượng được mức độ xoay bánh xe qua cảm giác cầm nắm. Ngược lại, yoke khiến việc xác định góc lái trở nên khó khăn hơn, đặc biệt khi di chuyển ở tốc độ thấp hoặc trong môi trường đô thị đông đúc.

Về mặt tư thế, kiểu vô lăng này buộc người dùng phải thay đổi cách cầm lái. Việc không thể đặt tay ở vị trí "10 giờ – 2 giờ" hay "9 giờ – 3 giờ" như được khuyến nghị khiến vai và cổ tay nhanh mỏi, đặc biệt khi phải lái xe đường dài. Điều này làm gia tăng sự căng thẳng và giảm mức độ thoải mái – yếu tố vốn rất quan trọng trong trải nghiệm vận hành.

Chính vì vậy, dù mang tính biểu tượng cho sự đổi mới, nhưng yoke vẫn chưa thực sự đáp ứng được các yêu cầu thực tiễn của phần lớn người dùng. Thực tế, Tesla – một trong những hãng đầu tiên thương mại hóa vô lăng này – đã buộc phải cung cấp tùy chọn vô lăng tròn truyền thống sau hàng loạt phản hồi tiêu cực từ người dùng toàn cầu.

Cần số điện tử "kiểu mới"

Trong xu hướng hiện đại hóa nội thất và nâng cao trải nghiệm công nghệ, nhiều nhà sản xuất ô tô đang dần thay thế cần số cơ học truyền thống bằng các dạng điều khiển điện tử như núm xoay, nút bấm hoặc cảm ứng. Những thiết kế này giúp khoang cabin trở nên gọn gàng, tinh tế hơn và tạo cảm giác công nghệ cao – điều đặc biệt phù hợp với các mẫu xe điện hoặc xe sang.

Tuy nhiên, bên dưới vẻ ngoài hiện đại là không ít vấn đề liên quan đến thao tác sử dụng và cảm giác kiểm soát. Khác với cần số cơ học vốn mang lại phản hồi xúc giác rõ ràng qua từng nấc chuyển số, các loại cần số điện tử mới thường không có phản hồi vật lý cụ thể. Điều này khiến người lái khó nhận biết được trạng thái cần số nếu không nhìn vào bảng đồng hồ hoặc tín hiệu đèn báo – gây mất tập trung và tiềm ẩn rủi ro khi đang điều khiển phương tiện, đặc biệt trong tình huống cần xử lý nhanh.

Cần số điện tử trông hiện đại nhưng đem lại không ít phiền phức cho người dùng.

Ngoài ra, thao tác trên các kiểu cần số điện tử như núm xoay hoặc cụm nút bấm có thể chậm và thiếu trực giác, khiến việc chuyển từ tiến sang lùi (D – R) trong các tình huống như quay đầu xe, đỗ xe song song hoặc lùi vào chuồng trở nên thiếu linh hoạt. Thậm chí, khi xử lý tình huống khẩn cấp, việc phải dò tìm nút hoặc xoay đúng hướng có thể khiến tài xế mất thêm thời gian quý giá.

Một số nhà sản xuất còn thiết kế bố cục nút điều khiển thiếu đồng nhất: có mẫu đặt các nút P, R, N, D theo hàng ngang, mẫu khác lại theo cột dọc hoặc giấu dưới bảng điều khiển trung tâm. Với người mới sử dụng xe, điều này dễ dẫn đến thao tác nhầm, đặc biệt khi chưa quen với bố cục điều khiển.

Quan trọng hơn, hệ thống cần số điện tử là một cấu trúc điện tử – điện cơ phức tạp. Khi xảy ra lỗi phần mềm hoặc sự cố về nguồn, hệ thống có thể ngừng hoạt động, không cho phép chuyển số hoặc kẹt cứng ở chế độ P hoặc N, khiến xe không thể di chuyển. Đây là một rủi ro đáng kể, đặc biệt nếu sự cố xảy ra trong tình huống khẩn cấp hoặc tại vị trí đỗ xe cần rời đi gấp.

Tóm lại, cần số điện tử kiểu mới là bước tiến đáng chú ý về mặt thiết kế và công nghệ, nhưng để thực sự thay thế hoàn hảo cho cần số cơ học, chúng cần được tối ưu hơn về mặt công thái học, phản hồi người dùng và độ tin cậy trong vận hành thực tế. Người dùng hiện đại luôn mong muốn sự tiện nghi, nhưng không đánh đổi cảm giác kiểm soát và sự an toàn trong từng thao tác lái xe.