Thị hiếu ô tô tại Việt Nam: Dòng xe nào đang được săn đón nhiều nhất?

Xu hướng tiêu dùng tại Việt Nam đang có sự dịch chuyển mạnh mẽ từ các dòng sedan cỡ B và MPV truyền thống sang các mẫu xe gầm cao, đặc biệt là crossover (CUV) cỡ B. Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt khi lần đầu tiên doanh số CUV cỡ B vươn lên dẫn đầu thị trường, phản ánh rõ ràng sự thay đổi trong nhu cầu và thói quen mua sắm của người tiêu dùng.

Theo báo cáo từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) và Hyundai Thành Công, tổng doanh số của phân khúc CUV cỡ B (bao gồm cả phiên bản động cơ xăng và hybrid) trong năm 2024 đạt 59.025 xe, tăng 74% so với năm 2022. Đây cũng là phân khúc có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong ba năm qua, thu hút ngày càng nhiều hãng xe tham gia với loạt sản phẩm mới liên tục ra mắt.

Trong khi đó, hai phân khúc sedan cỡ B và MPV cỡ nhỏ – vốn là lựa chọn phổ biến trước đây – lại chứng kiến sự sụt giảm đáng kể. Cụ thể, doanh số sedan cỡ B trong năm 2024 chỉ đạt 46.358 xe, giảm tới 39% so với năm 2022, trong khi MPV cỡ nhỏ ghi nhận mức tiêu thụ 46.667 xe, giảm 11% so với cùng kỳ. Đặc biệt, tốc độ giảm doanh số của sedan cỡ B nhanh hơn nhiều so với MPV, cho thấy xu hướng người dùng đang ưu tiên lựa chọn các mẫu xe gầm cao thay vì sedan truyền thống.

Theo các chuyên gia trong ngành, sự dịch chuyển này chủ yếu đến từ lợi thế thiết kế gầm cao, giúp xe linh hoạt hơn khi di chuyển trên nhiều dạng địa hình, phù hợp với cả điều kiện đô thị và nhu cầu đi xa. Đối tượng khách hàng trẻ, ưa khám phá và dịch chuyển, đang ngày càng ưu tiên các dòng CUV nhờ tính đa dụng cao. Ngoài ra, mức giá giữa hai phân khúc này cũng không còn chênh lệch quá lớn, khiến người mua dễ dàng quyết định nâng cấp lên xe gầm cao.

Hiện tại, hai mẫu sedan cỡ B bán chạy nhất vẫn là Toyota Vios (458-545 triệu đồng) và Hyundai Accent (439-569 triệu đồng). Tuy nhiên, chỉ cần chi thêm khoảng 30-40 triệu đồng so với phiên bản cao cấp của hai mẫu sedan này, khách hàng đã có thể sở hữu các phiên bản tiêu chuẩn của những mẫu CUV hàng đầu phân khúc như Mitsubishi Xforce, Hyundai Creta hay Kia Seltos, với giá khởi điểm từ 599 triệu đồng.

Một yếu tố quan trọng khác góp phần thúc đẩy xu hướng này là sự thu hẹp dần khoảng cách giá giữa CUV cỡ B và sedan cỡ B. Vào năm 2022, các mẫu CUV bán chạy như Kia Seltos có giá 639-749 triệu đồng, Hyundai Creta dao động từ 620-730 triệu đồng, trong khi Toyota Vios được niêm yết từ 478-581 triệu đồng, còn Hyundai Accent từ 472-542 triệu đồng. Khi đó, mức chênh lệch giữa phiên bản cao cấp của sedan cỡ B và phiên bản tiêu chuẩn của CUV cỡ B dao động từ 80-100 triệu đồng. Tuy nhiên, chỉ sau hai năm, đến năm 2024, khoảng cách này đã giảm xuống một nửa, khiến xe gầm cao trở nên dễ tiếp cận hơn đối với nhiều khách hàng.

Với xu hướng hiện tại, dự báo trong những năm tới, phân khúc CUV cỡ B sẽ tiếp tục chiếm lĩnh thị trường và dần thay thế vị trí của sedan cỡ B, trở thành lựa chọn hàng đầu của khách hàng phổ thông tại Việt Nam.

Từ trái qua phải, các mẫu Xforce, Creta, Yaris Cross và Seltos.

Theo ông Đức Hiếu, chuyên gia nghiên cứu và phân tích thị trường ô tô trong nước, CUV cỡ B không còn chỉ là lựa chọn nâng cấp từ sedan như trước đây mà đã trở thành mẫu xe phổ biến cho những người lần đầu sở hữu ô tô. Ông nhận định: “Xe gầm cao phù hợp hơn với điều kiện giao thông tại Việt Nam, mang lại tầm quan sát tốt hơn khi lái, đồng thời được trang bị nhiều công nghệ tiên tiến, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.”

Sự mở rộng của phân khúc CUV cỡ B không chỉ đến từ xu hướng tiêu dùng mà còn nhờ vào sự gia nhập của nhiều mẫu xe mới, giúp thị phần này ngày càng phát triển mạnh mẽ. Nếu như vào năm 2022, Kia Seltos và Hyundai Creta gần như thống lĩnh phân khúc, thì đến 2023-2024, thị trường đã chứng kiến sự xuất hiện của những cái tên đáng chú ý như Mitsubishi Xforce hay Toyota Yaris Cross, tạo ra sự cạnh tranh sôi động hơn.

Ở chiều ngược lại, phân khúc MPV cỡ nhỏ, vốn từng có tốc độ tăng trưởng mạnh, đang dần chững lại. Trước khi CUV cỡ B trở thành lựa chọn phổ biến, những mẫu MPV 7 chỗ giá dưới 700 triệu đồng từng là lựa chọn hàng đầu của khách hàng gia đình và kinh doanh dịch vụ. Năm 2019, tổng doanh số MPV cỡ B đạt 39.444 xe, và đến 2022 đã tăng lên 52.562 xe, tương ứng mức tăng trưởng 33%. Mitsubishi Xpander là mẫu xe tiên phong mở rộng phân khúc này, sau đó Toyota Veloz và Avanza đã gia nhập, góp phần gia tăng sức cạnh tranh. Tuy nhiên, từ năm 2022 thời điểm thị trường đạt mức tiêu thụ kỷ lục hơn nửa triệu xe – nhu cầu đối với MPV cỡ nhỏ bắt đầu giảm, dù mức độ suy giảm không mạnh bằng sedan cỡ B.

Theo các chuyên gia kinh doanh ô tô, sự suy thoái kinh tế trong vài năm qua đã tác động đáng kể đến các ngành nghề kinh doanh, trong đó có lĩnh vực vận tải dịch vụ nhóm khách hàng chính của MPV cỡ nhỏ. Giám đốc kinh doanh một đại lý Hyundai tại TP.HCM phân tích: “Thu nhập giảm buộc người tiêu dùng phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đầu tư vào một phương tiện phục vụ kinh doanh. Thay vì chọn MPV, họ có xu hướng tìm kiếm các dòng xe có giá thành thấp hơn để tối ưu chi phí ban đầu. Tuy nhiên, MPV vẫn có lợi thế quan trọng là khả năng chở 7-8 người, điều mà sedan hay CUV cỡ B không thể đáp ứng, vì vậy vẫn có tệp khách hàng riêng.”

Trong khi đó, phân khúc SUV cỡ C lại thể hiện sự ổn định đáng kể trong giai đoạn 2022-2024. Đây là dòng xe có giá bán cao hơn đáng kể so với các phân khúc khác và chủ yếu phục vụ mục đích cá nhân. Đối tượng khách hàng của SUV cỡ C thường là những người đã sở hữu ô tô và có xu hướng nâng cấp lên phân khúc cao hơn, thay vì quay trở lại các dòng xe nhỏ hơn.

Thị trường ô tô Việt Nam đang bước vào giai đoạn mở rộng mạnh mẽ với sự tham gia của nhiều thương hiệu mới, đặc biệt là các hãng xe đến từ Trung Quốc. Các chuyên gia dự báo, trong những năm tới, CUV cỡ B sẽ tiếp tục dẫn dắt xu hướng nhờ vào thiết kế linh hoạt, phù hợp với môi trường đô thị, trong khi giá bán ngày càng cạnh tranh giúp mẫu xe này trở thành lựa chọn hàng đầu cho người mua xe lần đầu.

Bên cạnh đó, phân khúc MPV vẫn có cơ hội phục hồi khi ngày càng có nhiều mẫu xe mới gia nhập thị trường như BYD M6, GAC M6 Pro, MG G50 và VinFast Limo Green (sắp ra mắt). Tuy nhiên, các dòng xe hatchback cỡ A và sedan cỡ B – vốn từng là lựa chọn phổ biến – có thể tiếp tục thu hẹp thị phần do sự chuyển dịch nhu cầu sang các dòng xe gầm cao đa dụng.