Xe vượt 100.000km: Kiểm tra ngay 5 chi tiết này để tránh “tiền mất tật mang”

Xu hướng hiện nay của nhiều chủ xe là duy trì hiệu suất vận hành ổn định cho phương tiện của mình trong suốt thời gian sử dụng. Đây là một định hướng đúng đắn, đặc biệt khi xe bắt đầu bước vào giai đoạn "lão hóa cơ học" – thời điểm mà các chi tiết cơ khí dần xuất hiện dấu hiệu hao mòn sau một thời gian dài phục vụ.

Chính vì vậy, các chuyên gia kỹ thuật ô tô khuyến cáo: đây là thời điểm người dùng cần đặc biệt lưu tâm đến công tác bảo dưỡng định kỳ. Việc kiểm tra và chăm sóc đúng cách không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ xe mà còn đảm bảo an toàn vận hành và tiết kiệm chi phí sửa chữa trong tương lai.

Dưới đây là 5 bộ phận quan trọng mà bất kỳ chiếc xe nào đã "lăn bánh" qua hàng chục nghìn kilomet đều cần được kiểm tra kỹ lưỡng trong quá trình bảo dưỡng định kỳ. Đây chính là những hạng mục thường xuyên chịu áp lực vận hành cao và có nguy cơ xuống cấp theo thời gian.

Kiểm tra và thay thế các dây đai truyền động

Dây đai truyền động có nhiệm vụ dẫn động các hệ thống phụ trợ quan trọng như máy phát điện, bơm nước làm mát, máy nén điều hòa và bơm trợ lực lái. Theo thực tế sử dụng, sau khoảng 100.000 – 150.000 km, dây đai cao su bắt đầu chịu tác động rõ rệt từ nhiệt độ cao và môi trường làm việc khắc nghiệt trong khoang động cơ, dẫn đến hiện tượng nứt, mòn hoặc lão hóa, mất đàn hồi.

Sau khoảng 100.000 - 150.000km, dây đai cao su này có thể bắt đầu nứt, mòn, hoặc giòn.

Điều đáng lo ngại là nếu dây curoa bị đứt trong lúc xe đang vận hành, các hệ thống liên quan có thể ngừng hoạt động đột ngột. Khi đó, động cơ có nguy cơ quá nhiệt do mất bơm nước, hệ thống trợ lực lái ngưng hoạt động gây khó khăn trong việc điều khiển, và tệ hơn là xe có thể chết máy giữa đường – tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn và kéo theo chi phí sửa chữa lớn.

Khuyến nghị từ chuyên gia: Chủ xe nên kiểm tra định kỳ dây đai về độ căng, độ đàn hồi và sự xuất hiện của các vết nứt nhỏ. Nếu xe đã vượt mốc 100.000 km và chưa từng thay dây đai, hãy chủ động đưa xe đến các gara uy tín để được kiểm tra và thay thế kịp thời. Việc thay mới đúng lúc không chỉ giúp đảm bảo an toàn vận hành mà còn tiết kiệm chi phí bảo trì trong dài hạn.

Thay bugi

bugi là một trong những chi tiết quan trọng nhất trong hệ thống đánh lửa đóng vai trò then chốt trong quá trình khởi động và duy trì hoạt động ổn định của động cơ. Bugi có nhiệm vụ tạo ra tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp không khí và nhiên liệu trong buồng đốt, từ đó sinh công cho động cơ.

Tuy nhiên, sau một thời gian dài sử dụng, bugi sẽ bị mòn điện cực, đóng cặn muội than hoặc bị hiện tượng đánh lửa yếu, đánh sai thời điểm. Những vấn đề này tuy nhỏ nhưng lại ảnh hưởng rõ rệt đến hiệu suất vận hành: xe có thể khó khởi động vào buổi sáng, tăng tốc kém, động cơ rung giật bất thường, tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn, thậm chí đèn báo lỗi động cơ (Check Engine) có thể bật sáng báo hiệu hệ thống cần được kiểm tra kỹ lưỡng.

Thay Bugi mới giúp khôi phục hiệu suất vận hành và tiết kiệm nhiên liệu.

Dù một số loại bugi cao cấp chẳng hạn bugi iridium hoặc platinum có thể đạt tuổi thọ hơn 100.000 km, nhưng không phải tất cả các dòng xe đều sử dụng loại bugi này. Vì vậy, nếu xe của bạn đã vận hành gần hoặc vượt mốc 100.000 km mà chưa từng thay bugi, đây chính là thời điểm lý tưởng để thay mới toàn bộ. Việc thay bugi đúng lúc sẽ giúp phục hồi khả năng đốt cháy hiệu quả, cải thiện đáng kể độ nhạy của chân ga, giảm mức tiêu thụ nhiên liệu và mang lại cảm giác vận hành êm ái, bền bỉ hơn.

Xả và thay nước làm mát

nước làm mát – dù thường bị “bỏ quên” so với dầu động cơ lại đóng vai trò vô cùng thiết yếu trong việc duy trì nhiệt độ lý tưởng cho động cơ. Hệ thống này giúp ngăn ngừa hiện tượng quá nhiệt vào mùa hè và chống đóng băng khi thời tiết lạnh, đồng thời bảo vệ các linh kiện kim loại trong động cơ khỏi bị ăn mòn theo thời gian.

Dù không thường được nhắc đến như dầu động cơ nhưng nước làm mát cũng cần được xả và thay định kỳ.

Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, nước làm mát có thể bị nhiễm cặn, mất đi khả năng chống gỉ và làm sạch hệ thống. Nếu không được thay định kỳ, dung dịch này sẽ biến chất, dẫn đến tình trạng đóng cặn trong két nước, bơm nước hoặc làm kẹt van hằng nhiệt – gây cản trở dòng chảy và làm suy giảm hiệu suất làm mát. Khi đó, động cơ dễ bị quá nhiệt – một trong những nguyên nhân phổ biến và nguy hiểm nhất dẫn đến hỏng hóc nghiêm trọng hoặc cháy piston, cong tay biên.

Khuyến nghị chuyên sâu: Việc thay nước làm mát không đơn thuần là đổ dung dịch mới vào két nước. Quá trình chuyên nghiệp phải bao gồm việc hút chân không toàn bộ hệ thống để loại bỏ không khí và tạp chất, đồng thời bổ sung phụ gia đặc biệt giúp bảo vệ các bộ phận như bơm nước, ống dẫn, và két tản nhiệt khỏi bị ăn mòn hoặc oxy hóa. Vì vậy, chủ xe nên thực hiện dịch vụ này tại các gara uy tín có thiết bị chuyên dụng và kỹ thuật viên được đào tạo bài bản.

Một trong những sai lầm nghiêm trọng mà nhiều người dùng mắc phải là châm thêm nước làm mát khi động cơ đang nóng hoặc đang hoạt động. Hành động này không chỉ gây nguy cơ bỏng nặng do áp suất trong hệ thống, mà còn có thể làm nứt nắp máy, cong vênh gioăng quy-lát hoặc phá hủy hệ thống làm mát do sốc nhiệt. Luôn chờ đến khi động cơ nguội hoàn toàn trước khi kiểm tra và bổ sung nước làm mát – đó là nguyên tắc an toàn không thể bỏ qua.

Xả và thay dầu phanh

Dầu phanh là một loại chất lỏng thủy lực có chức năng truyền lực từ bàn đạp phanh đến các piston và má phanh, tạo ra lực ma sát giúp xe giảm tốc hoặc dừng lại. Tuy nhiên, một quan niệm sai lầm phổ biến là dầu phanh có thể sử dụng trọn đời. Trên thực tế, loại dầu này có tính hút ẩm cao – theo thời gian, nó sẽ hấp thụ hơi nước từ không khí qua các khe hở vi mô trong hệ thống. Điều này làm giảm đáng kể điểm sôi của dầu.

Dầu phanh không phải là loại sử dụng "trọn đời" như nhiều người lầm tưởng.

Khi điểm sôi giảm, dầu phanh có nguy cơ bị sôi khi phanh gấp hoặc đổ đèo kéo dài, tạo ra hiện tượng “vapour lock” (khóa hơi), khiến bàn đạp phanh mềm hoặc mất tác dụng tạm thời – một tình huống cực kỳ nguy hiểm khi xe đang vận hành ở tốc độ cao. Chưa kể, nước trong dầu còn có thể gây rỉ sét xi lanh, ăn mòn ống dẫn thủy lực và làm hư hỏng toàn bộ hệ thống phanh nếu không được xử lý kịp thời.

Khuyến nghị chuyên sâu: Dù nhiều dòng xe không có lịch thay dầu phanh cụ thể trong sổ bảo dưỡng, các chuyên gia kỹ thuật khuyến cáo nên thay dầu phanh định kỳ sau mỗi 2–3 năm hoặc trong khoảng 100.000–160.000 km, tùy điều kiện vận hành (đặc biệt là với xe hay di chuyển trong điều kiện ẩm ướt hoặc đường đèo dốc). Đây là một khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại giá trị lớn về mặt an toàn giúp hệ thống phanh duy trì áp suất ổn định, phản hồi chính xác và bảo vệ toàn diện cho người lái cũng như hành khách.

Xả và thay dầu vi sai (dầu hộp số)

dầu vi sai hay còn gọi là dầu hộp số phụ thường bị nhiều chủ xe “bỏ quên” trong quá trình bảo dưỡng định kỳ. Tuy nhiên, đây lại là một trong những loại dầu bôi trơn đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo sự vận hành trơn tru, êm ái và bền bỉ của hệ thống truyền lực, đặc biệt trên các dòng xe dẫn động cầu sau (RWD) hoặc dẫn động 4 bánh (AWD/4WD).

Không thay dầu hộp số theo quy định có thể dẫn đến những hỏng hóc nghiêm trọng, gây tốn kém chi phí.

Bộ vi sai chứa nhiều bánh răng chuyển động với tốc độ và mô-men xoắn khác nhau giữa các bánh xe. Dầu vi sai giúp bôi trơn, làm mát và giảm ma sát giữa các bánh răng này. Sau hàng trăm ngàn km sử dụng, dưới tác động của nhiệt độ cao và áp suất lớn, dầu vi sai sẽ bị oxy hóa, mất độ nhớt và lẫn tạp chất – đặc biệt là mạt kim loại sinh ra trong quá trình mài mòn cơ học. Nếu không được thay thế kịp thời, các bánh răng bên trong có thể bị mài mòn nghiêm trọng, dẫn đến tiếng hú hoặc rít bất thường, hiện tượng rung giật khi tăng tốc hoặc vào cua, và trong những trường hợp nặng có thể gây mất kiểm soát lực kéo.

Khuyến nghị chuyên sâu: Chi phí thay dầu vi sai không cao – với dầu tổng hợp chất lượng tốt, giá chỉ khoảng 300.000 – 330.000 đồng/lít – nhưng hiệu quả mang lại rất lớn. Việc chủ động xả và thay mới định kỳ (thường từ 40.000 – 100.000 km tùy theo điều kiện vận hành và khuyến nghị nhà sản xuất) sẽ giúp hệ truyền động duy trì độ bền cơ học, giảm nguy cơ hỏng hóc lớn và tránh các chi phí sửa chữa có thể lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng nếu phải thay cả cụm vi sai hoặc trục truyền động.

5 dấu hiệu cho thấy xe ô tô của bạn đã 'hết date'Giống như con người, xe ô tô cũng có 'tuổi thọ' và đến một lúc nào đó, việc tiếp tục sử dụng chiếc xe cũ có thể không còn là lựa chọn hợp lý.