Hãng xe điện Fisker Mỹ nổi tiếng nộp đơn xin bảo hộ phá sản

Công ty đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản vào cuối ngày thứ Hai tuần này, trở thành startup mới nhất trong ngành xe điện của Mỹ không thể đáp ứng kỳ vọng cao từ các nhà đầu tư, mặc dù đã huy động được một số tiền lớn.

Hồ sơ phá sản được nộp sau khi Fisker không đảm bảo được khoản đầu tư từ một nhà sản xuất ô tô lớn để duy trì hoạt động. Gần bốn năm trước, Fisker đã công bố kế hoạch IPO thông qua việc sáp nhập ngược với SPAC do Apollo hậu thuẫn, định giá công ty ở mức 2,9 tỷ USD và mang lại hơn 1 tỷ USD tiền mặt. Tuy nhiên, sự chấp nhận chậm của người tiêu dùng đối với xe điện, chi phí tăng cao, và sự quan tâm giảm sút của nhà đầu tư đối với các công ty không phải là Tesla đã tạo ra nhiều thách thức cho Fisker. Công ty cũng gặp vấn đề nghiêm trọng trong hoạt động và ra mắt sản phẩm đầu tiên, Ocean SUV EV.

Kỹ sư Craig Sprenger của Ford cho biết: "Chúng tôi đã trải qua những khoảnh khắc không thoải mái khi bước vào xe trong ngày hè nóng bức và phải chờ đợi để hệ thống điều hòa làm mát. Đó là lý do chúng tôi quyết tâm đưa tính năng khởi động và điều khiển điều hòa từ xa lên các mẫu xe Ranger và Everest".

Ứng dụng FordPass chính là minh chứng cho chiến lược lấy khách hàng làm trọng tâm của Ford. Với những tính năng thông minh và tiên tiến mà FordPass mang lại, khách hàng của Ford có thể tự tin kiểm soát chiếc xe của mình, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Fisker, giống như nhiều công ty khác, đã được thúc đẩy bởi lãi suất thấp và sự tăng giá ở Phố Wall đối với xe điện sau sự trỗi dậy của Tesla. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán về khoản đầu tư tiềm năng đã đổ vỡ vào đầu năm nay, và giá cổ phiếu của công ty đã giảm mạnh, dẫn đến việc bị hủy niêm yết khỏi Sở Giao dịch Chứng khoán New York.

Fisker đã giao hơn 6.400 xe vào giữa tháng 4 và thuê ngoài sản xuất, tập trung vào thiết kế và phần mềm như màn hình bảng điều khiển xoay. Công ty đang tìm cách bán tài sản, trị giá từ 500 triệu đến 1 tỷ USD, trong khi các khoản nợ từ 100 triệu đến 500 triệu USD, với Adobe và Google là những chủ nợ lớn nhất.

Trong một tuyên bố công bố bản kiến nghị theo Chương 11 nộp tại Delaware, Fisker cho biết: “Giống như các công ty khác trong ngành xe điện, chúng tôi đã phải đối mặt với nhiều cơn gió ngược về thị trường và kinh tế vĩ mô đã ảnh hưởng đến khả năng hoạt động hiệu quả của chúng tôi”.

Nhu cầu về xe điện tuy tăng nhưng chưa đạt kỳ vọng, gây áp lực lên các công ty, kể cả những công ty dẫn đầu thị trường như Tesla. Sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng là mối lo ngại cho các nhà điều hành phương Tây.

Fisker, giống như nhiều startup EV khác, đã huy động được hàng tỷ USD với lời hứa tăng trưởng nhanh chóng, ra mắt thị trường bằng cách sáp nhập với SPAC vào năm 2020 và 2021. Một số công ty khác như Lordstown Motors, Arrival và Proterra cũng đã nộp đơn xin phá sản, trong khi Canoo và Nikola đang gặp khó khăn tài chính.

Đây là lần thứ hai người sáng lập Henrik Fisker giám sát một công ty ô tô phá sản, sau khi Fisker Automotive nộp đơn xin bảo hộ theo Chương 11 vào năm 2013.

Sarah Foss, người đứng đầu toàn cầu về pháp lý và tái cấu trúc tại Debtwire, cho biết con đường phía trước của Fisker có thể đầy chông gai vì công ty dường như đang phá sản trong khi tìm kiếm người mua tài sản và đàm phán với các bên liên quan.

John Paul MacDuffie, giáo sư quản lý tại Wharton, Đại học Pennsylvania, cho rằng các vấn đề về phần mềm và thiết kế đã góp phần khiến công ty thất bại. Việc điều hành một doanh nghiệp xe điện thành công trong môi trường kinh tế hiện tại là rất khó khăn, với các công ty lớn như Tesla, Rivian và Lucid cũng phải cắt giảm lực lượng lao động do nhu cầu suy yếu.

Fisker đã bắt đầu sa thải nhân viên trong vài tháng qua để bảo toàn tiền mặt, cắt giảm 15% lực lượng lao động và mời một giám đốc tái cơ cấu có quyền quyết định các vấn đề tài chính và bán tài sản.

Vụ phá sản của Fisker cho thấy việc duy trì một doanh nghiệp xe điện thành công trong môi trường kinh tế hiện tại khó khăn đến mức nào, khi cả các công ty lớn như Tesla cũng phải đối mặt với những thách thức tương tự.

Một nhà thiết kế ô tô nổi tiếng đã tham gia thiết kế BMW Z8 và Aston Martin DB9. Với ông, việc nộp đơn xin bảo hộ phá sản lần này mang lại cảm giác như hội chứng "déjà vu".

Công ty đầu tiên mang tên ông, Fisker Automotive, đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản vào năm 2013 ngay sau khi ông rời công ty. Sau đó, tài sản của công ty đã được bán cho Tập đoàn Wanxiang của Trung Quốc với giá 150 triệu USD.

Henrik Fisker tin rằng mọi thứ sẽ tốt hơn vào lần thứ hai, cho rằng ông đã học hỏi được từ những sai lầm trong quá khứ. Ông từng nói vào năm 2017, một năm sau khi thành lập công ty mới: “Đã từng làm điều này trước đây, tôi ở vị trí đặc biệt để rút ra được những bài học kinh nghiệm, điều này rất hiếm, đặc biệt là trong ngành công nghiệp ô tô”.

Tuy nhiên, khó có thể bỏ qua những điểm tương đồng giữa hai công ty thất bại. Cả hai đều được thổi phồng quá mức, phần lớn là do chính Henrik Fisker tuyên bố sẽ cách mạng hóa ngành công nghiệp ô tô. Họ được thúc đẩy bởi các khoản đầu tư lớn – ban đầu là các quỹ liên bang, sau đó là từ Phố Wall – dựa trên ý tưởng rằng các phương tiện "xanh" hoặc điện khí hóa là tương lai của ngành công nghiệp.

Cả hai công ty đều phải đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng về chất lượng dẫn đến việc thu hồi sản phẩm. Những chiếc Karma đầu tiên của Fisker đã bị thu hồi vào năm 2011 do vấn đề an toàn về pin và nguy cơ cháy nổ.

Sau khi giao chưa đến một nửa trong số hơn 10.000 xe được sản xuất, Fisker lần thứ hai đã chuyển từ mô hình bán trực tiếp đến người tiêu dùng giống như Tesla sang mô hình phân phối qua đại lý vào tháng 1.

Tuy nhiên, có một điểm khác biệt chính lần này. Với sự thất bại của công ty thứ hai, các nhà đầu tư bị thiệt hại thay vì người nộp thuế ở Mỹ. Công ty đầu tiên của Henrik Fisker đã được thúc đẩy nhờ khoản vay liên bang trị giá 529 triệu USD – trong đó chính phủ đã mất 139 triệu USD – trong khi công ty thứ hai được tài trợ bởi sự lạc quan của Phố Wall đối với SPAC và xe điện. Cổ phiếu của công ty đã bị hủy niêm yết vào tháng Tư.

Người phát ngôn của Fisker cho biết trong một tuyên bố vào đầu ngày thứ Ba rằng công ty “tự hào về những thành tựu của chúng tôi” nhưng xác định rằng Chương 11 là lựa chọn tốt nhất. "Giống như các công ty khác trong ngành xe điện, chúng tôi đã phải đối mặt với nhiều khó khăn kinh tế vĩ mô và thị trường khác nhau đã ảnh hưởng đến khả năng hoạt động hiệu quả của chúng tôi. Sau khi đánh giá tất cả các lựa chọn cho hoạt động kinh doanh của mình, chúng tôi xác định rằng việc tiến hành bán tài sản của mình theo Chương 11 là con đường khả thi nhất cho công ty".