Bài học từ Hàn Quốc: Động lực phát triển công nghiệp ô tô đỉnh cao

TS Lê Xuân Nghĩa tại lễ phát động chiến dịch “Mãnh liệt Tinh thần Việt Nam - Vì Tương lai Xanh”.

Việc VinGroup quyết định nhập cuộc vào ngành công nghiệp ô tô được coi là một bước đi chiến lược quan trọng, và nó cần nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Nhà nước và sự ủng hộ của toàn xã hội. Công nghiệp ô tô đóng vai trò trụ cột quan trọng trong nền kinh tế, không chỉ cung cấp xe cho nhu cầu cá nhân mà còn đáp ứng nhu cầu trong lĩnh vực vận tải, an ninh quốc phòng và nhiều lĩnh vực khác. Đây là một ngành công nghiệp đa dụng có thể trở thành trụ cột của nền kinh tế quốc gia.

Chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng về sự thành công của Hyundai ở Hàn Quốc, một ví dụ rõ ràng về việc Nhà nước hỗ trợ mạnh mẽ để phát triển ngành công nghiệp ô tô, từ việc cung cấp bảo lãnh cho các khoản vay nước ngoài đầu tư cho đến sự chỉ đạo từ các cơ quan chính phủ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, các thách thức là rất lớn do ngành công nghiệp ô tô còn non trẻ và đã mở cửa rộng rãi cho ô tô nước ngoài từ lâu.

Công nghiệp ô tô của Việt Nam đối mặt với các đối thủ quốc tế giàu kinh nghiệm và mạnh về tài chính cũng như công nghệ. Điều này đặt ra thách thức lớn, và sự thành công của VinFast sẽ phụ thuộc vào sự hỗ trợ chủ đạo từ Chính phủ, các tổ chức tài chính và người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp trẻ. Việc xây dựng một ngành công nghiệp ô tô trụ cột sẽ gặp nhiều khó khăn nếu thiếu sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các bên liên quan.

VinGroup đã có những sáng kiến đột phá như việc niêm yết VinFast để huy động vốn quốc tế. Tuy nhiên, các thách thức về tài chính vẫn còn rất lớn, và đây là nguyên nhân chính khiến ngành công nghiệp ô tô Đông Nam Á gặp nhiều thất bại.

Hơn nữa, việc đáp ứng nhu cầu đội ngũ kỹ sư là một thách thức nghiêm trọng. Để xây dựng và phát triển ngành công nghiệp sản xuất ô tô, chúng ta cần có một lượng lớn kỹ sư chuyên môn cao, điều này đang là vấn đề khó khăn mà VinFast và ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang phải đối mặt.

Cuối cùng, thị trường ô tô Việt Nam đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các thương hiệu nước ngoài, trong khi người tiêu dùng Việt Nam có chiều hướng ưa chuộng các sản phẩm từ nước ngoài. Điều này tạo ra một bối cảnh khác biệt so với tình hình ở Hàn Quốc.

Mẫu xe VF9 do VinFast sản xuất.

"Hàn Quốc là một ví dụ tiêu biểu cho việc phát triển ngành công nghiệp mũi nhọn thông qua sự đoàn kết và chiến lược dài hạn của Chính phủ cùng sự hỗ trợ từ người dân. Từ xe hơi, điện thoại cho đến các sản phẩm công nghệ, người dân Hàn Quốc đều ưa chuộng sử dụng hàng nội địa, thể hiện sức mạnh của việc hợp tác để phát triển các ngành công nghiệp cốt lõi như ô tô, sản xuất thép và đóng tàu. Sự thành công này là một bài học quý giá cho Việt Nam trong việc xây dựng một nền công nghiệp bền vững trong tương lai.

Đối với các doanh nghiệp ô tô, xuất khẩu là điều cần thiết để tồn tại. Tuy nhiên, thị trường nội địa đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ quốc tế. Để vượt qua thách thức này, việc cải tiến công nghệ hướng đến sản phẩm xanh như xe điện và khả năng tiếp cận nguồn vốn quốc tế là rất quan trọng. VinGroup và VinFast đã khai thác khá thành công điều này, và việc niêm yết thành công trên sàn Nasdaq đã mở ra cơ hội lớn để huy động vốn cho sự phát triển.

Ngành công nghiệp ô tô là một ngành có giá trị tỷ USD, và VinFast được coi là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong ngành này, là tượng đài của quốc gia, cần được hỗ trợ mạnh mẽ từ chính sách của Chính phủ và sự lựa chọn tiêu dùng của người dân.

Có thể nói, sự phát triển của tất cả các ngành công nghiệp ô tô trên thế giới đều có nguồn gốc từ sự hỗ trợ của Chính phủ. Hiện nay, các nước này đã vượt qua giai đoạn bảo hộ và chia sẻ kinh nghiệm về cách cạnh tranh bình đẳng và công bằng với các doanh nghiệp mới. Các hiệp định như GATT và các quy định của WTO đang là một trở ngại lớn đối với các quốc gia mới phát triển ngành công nghiệp ô tô, và việc họ tiếp cận các nguồn tài trợ cũng bị đánh giá rất kỹ vì các quốc gia có ngành công nghiệp ô tô đã phát triển không muốn đối thủ mới nổi lên.

Hàn Quốc đã thực hiện một chiến lược thông minh, tận dụng sức mạnh từ hai nền tảng chính: sự hỗ trợ từ Chính phủ và sự tham gia tích cực của dân chúng và doanh nghiệp trong nước. Điều này đã tạo nên một sức mạnh tài chính mạnh mẽ, khiến cho các nỗ lực của các đối thủ quốc tế muốn dùng các hiệp định như WTO hay GATT để cản trở Hyundai đều không thành công. Điều này chứng tỏ sức mạnh của quyết định của người tiêu dùng và người dân Hàn Quốc, người ta không chỉ đơn giản là mua xe Hyundai vì đó là quyền của họ.

Sự thành công rực rỡ của Hyundai ngày nay là nhờ vào sự tổng hợp mạnh mẽ từ người tiêu dùng trong nước. Họ có một ý thức dân tộc mạnh mẽ, cho đến mức ngay cả người Hàn Quốc sống ở nước ngoài cũng luôn chọn xe Hàn Quốc thay vì các hãng xe khác. Đây không chỉ là sức mạnh tinh thần mà còn là một lá chắn vững chắc đối với sự cạnh tranh quốc tế từ các hãng xe khác.

Ngành công nghiệp ô tô ở Đông Nam Á có thể được coi là thất bại thảm hại. Các hãng như Proton của Malaysia và Thái Lan đã cố gắng để phát triển ngành ô tô riêng của họ nhưng vẫn chưa thành công. Chúng ta cảm thấy tự hào khi Việt Nam, dù là quốc gia phát triển ngành ô tô muộn nhất trong khu vực Đông Nam Á, nhưng lại có thành công đáng kể với một thương hiệu ô tô thực sự của Việt Nam. Điều này đã được thế giới công nhận. Trong danh sách 100 công ty có ảnh hưởng lớn nhất trên thế giới do tạp chí TIME xếp hạng, VinFast đã có mặt, điều này là niềm tự hào của người Việt.

Trên thực tế, các mẫu xe VinFast không chỉ có hình thức đẹp mà còn có chất lượng rất tốt. Các vấn đề nhỏ thỉnh thoảng xảy ra là điều bình thường trong ngành ô tô. Ngay cả các hãng xe như Mercedes và Toyota cũng thường xuyên phải triệu hồi xe để sửa chữa. Hyundai cũng không ngoại lệ khi từ khi mua bản quyền từ Mitsubishi, mất 19 năm để sản xuất và tung ra thị trường. VinFast chỉ mất 2 năm để có một dòng xe thương mại. Đây là một nỗ lực đáng khen ngợi và khả năng đáp ứng nhu cầu rất cao từ thị trường.

Tóm lại, những nỗ lực của VinFast là một ví dụ rõ ràng cho sự tự hào của người Việt Nam và một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một ngành công nghiệp ô tô mang tính chiến lược và chuyên nghiệp, mang lại giá trị lớn cho đất nước trong tương lai, đồng thời là động lực quan trọng để Việt Nam đạt được mục tiêu trở thành một nền kinh tế phát triển hàng đầu trong khu vực châu Á, như quyết định của Đảng đã đề ra."