Vì Sao Toyota Trở Thành “Ông Vua” Xe Hybrid Tại Việt Nam?

Trong những năm gần đây, thị trường xe điện hóa tại Việt Nam đã hình thành hai phân khúc rõ rệt. Một bên là xe thuần điện (EV), với VinFast giữ vai trò tiên phong và sự tham gia ngày càng tăng của các thương hiệu ô tô Trung Quốc. Bên còn lại là xe hybrid (HEV), nơi Toyota đang dẫn đầu với khoảng cách đáng kể so với các đối thủ nhờ chiến lược sản phẩm bài bản và độ phủ rộng trên thị trường.

Hiện tại, xe thuần điện tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ chính sách ưu đãi của Chính phủ, khi lệ phí trước bạ được miễn lần hai đến hết tháng 2/2027. Trong khi đó, dù cũng góp phần đáng kể trong việc giảm lượng khí thải ra môi trường, xe hybrid vẫn chưa được hưởng những ưu đãi tương tự. Tuy nhiên, Toyota vẫn kiên định với chiến lược phát triển xe hybrid tại Việt Nam, tập trung vào việc mở rộng danh mục sản phẩm và tăng cường nhận diện lợi ích của công nghệ này đối với người tiêu dùng.

Cục diện xe hybrid tại Việt Nam

Năm 2024 đánh dấu cột mốc quan trọng khi lần đầu tiên, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) công bố số liệu bán hàng cụ thể của xe hybrid. Tuy nhiên, Toyota đã đi trước một bước khi tiết lộ doanh số xe hybrid từ năm 2021, khẳng định sự quyết tâm trong chiến lược điện khí hóa tại Việt Nam. Bằng những con số ấn tượng và danh mục sản phẩm ngày càng mở rộng, Toyota tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu trong phân khúc này.

Theo số liệu công bố, tổng doanh số xe hybrid (bao gồm mild-hybrid - MHEV, hybrid tự sạc - HEV và hybrid sạc ngoài - PHEV) tại Việt Nam năm 2024 đạt 9.866 xe. Trong đó, Toyota đóng góp 5.350 xe, chiếm khoảng 54,2% thị phần. Nếu loại trừ MHEV – công nghệ mà sự hỗ trợ của động cơ điện ở mức tối thiểu – thị phần của Toyota vươn lên 73%. Thống kê này chưa bao gồm Hyundai, Haval, Nissan, Subaru hay Lynk & Co do các hãng không công bố số liệu chi tiết.

Lịch sử xe hybrid tại Việt Nam gắn liền với Toyota. Hãng xe Nhật Bản đã có mặt tại thị trường này gần 30 năm và dành gần hai phần ba quãng thời gian đó để thúc đẩy công nghệ hybrid. Cột mốc quan trọng đầu tiên xuất hiện vào năm 2008, khi Toyota mang chiếc Prius mẫu xe hybrid đầu tiên trên thế giới – về trưng bày tại Hà Nội. Những năm sau đó, Prius tiếp tục xuất hiện tại Vietnam Motor Show 2016 và từng được kỳ vọng sẽ mở bán chính thức vào giai đoạn 2017-2018 khi Toyota tổ chức hội thảo chuyên sâu về công nghệ hybrid.

Dù Prius không được phân phối chính thức, Toyota vẫn không ngừng theo đuổi chiến lược hybrid tại Việt Nam. Đến năm 2020, Corolla Cross trở thành mẫu xe hybrid đầu tiên của hãng bán ra thị trường, mở đầu cho làn sóng hybrid hóa mạnh mẽ. Sau đó, hàng loạt mẫu xe như Corolla Altis, Camry, Yaris Cross, Innova Cross, Alphard đều được bổ sung phiên bản hybrid. Đặc biệt, vào tháng 10/2024, Toyota Việt Nam tiếp tục khẳng định cam kết điện khí hóa khi ra mắt thế hệ mới của Camry với duy nhất tùy chọn động cơ hybrid.

Sau Toyota, nhiều hãng xe khác cũng nhập cuộc, mở rộng danh mục xe hybrid tại Việt Nam. Suzuki tiên phong trong phân khúc MPV 7 chỗ với Ertiga Hybrid và XL7 Hybrid. Kia giới thiệu Sorento Hybrid, Nissan có Kicks e-Power, Honda mang đến CR-V Hybrid và Civic Hybrid, Hyundai bổ sung Santa Fe Hybrid, trong khi Haval đưa H6 Hybrid vào cuộc chơi.

Dù sự cạnh tranh ngày càng tăng, Toyota vẫn duy trì vị thế dẫn đầu với tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Chỉ trong gần 5 năm, doanh số xe hybrid của hãng tăng gần 9 lần, từ 611 xe vào năm 2020 lên 5.350 xe vào năm 2024. Đây cũng là năm Toyota đạt mức doanh số hybrid cao nhất kể từ khi bắt đầu triển khai dòng xe này tại Việt Nam. Tính tổng cộng, hãng đã bán ra 13.824 xe hybrid, nhiều hơn bất kỳ thương hiệu nào khác trên thị trường, khẳng định vai trò tiên phong và dẫn dắt xu hướng điện khí hóa tại Việt Nam.

Xe hybrid - xu hướng song hành xe điện

Trong khi nhiều hãng xe trên thế giới coi xe thuần điện (BEV) là giải pháp tất yếu để tiến tới trung hòa carbon, Toyota lại có quan điểm khác biệt. Hãng xe Nhật Bản cho rằng không thể chỉ tập trung vào một công nghệ duy nhất mà cần tiếp cận đa chiều, linh hoạt theo đặc thù từng thị trường. Quan điểm này được thể hiện rõ qua chiến lược phát triển sản phẩm của Toyota, theo đúng triết lý "không bỏ trứng vào một giỏ".

Ông Akio Toyoda, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Toyota, từng khẳng định rằng việc chuyển đổi toàn bộ phương tiện sang xe thuần điện không đồng nghĩa với việc có thể đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Thay vào đó, Toyota theo đuổi một hệ sinh thái công nghệ rộng hơn, giúp giảm thiểu khí thải một cách thực tế và khả thi hơn trong nhiều bối cảnh sử dụng khác nhau.

Thay vì chỉ tập trung vào BEV, Toyota hiện đang phát triển song song 6 công nghệ để đạt mục tiêu trung hòa carbon, bao gồm:

• Xe thuần điện (BEV) – Hoạt động hoàn toàn bằng pin, không phát thải trực tiếp.
• Xe hybrid (HEV) – Kết hợp giữa động cơ đốt trong và mô-tơ điện, giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm khí thải.
• Xe hybrid sạc ngoài (PHEV) – Phiên bản nâng cấp của HEV, cho phép sạc pin ngoài và chạy hoàn toàn bằng điện trong quãng đường nhất định.
• Động cơ đốt trong trung hòa khí thải (ICE-CN) – Sử dụng nhiên liệu tổng hợp hoặc sinh học, giảm tác động môi trường so với nhiên liệu hóa thạch truyền thống.
• Động cơ sử dụng hydro (H2 ICE) – Hoạt động bằng hydro đốt cháy thay vì xăng hoặc dầu diesel.
• Xe pin nhiên liệu hydro (FCEV) – Sử dụng pin nhiên liệu hydro để tạo ra điện, cung cấp năng lượng cho động cơ điện mà không phát thải CO2.

Với mỗi thị trường, Toyota sẽ áp dụng chiến lược phù hợp nhất dựa trên hạ tầng, chính sách và nhu cầu người tiêu dùng. Tại Việt Nam, hãng nhận thấy xe hybrid là giải pháp tối ưu trong giai đoạn hiện tại, vừa giảm khí thải, vừa không phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng sạc như xe thuần điện.

Nhân dịp kỷ niệm 30 năm có mặt tại Việt Nam, Toyota đang thực hiện những thay đổi mang tính chiến lược, trong đó mở rộng danh mục sản phẩm hybrid là một trong những ưu tiên hàng đầu. Hiện nay, hãng đã giới thiệu 6 mẫu xe hybrid trải dài từ sedan hạng C đến MPV cỡ lớn, bao gồm Corolla Cross, Corolla Altis, Camry, Yaris Cross, Innova Cross và Alphard Hybrid.

Điểm khác biệt của hệ thống hybrid Toyota so với các đối thủ nằm ở sự tối ưu về độ êm ái, khả năng tiết kiệm nhiên liệu và độ bền bỉ. Những đặc tính này hoàn toàn phù hợp với triết lý sản phẩm mà Toyota theo đuổi – hướng đến tính thực dụng, tối đa hóa lợi ích cho người dùng đại chúng.

Với chiến lược đa chiều, Toyota không chỉ đặt cược vào một công nghệ mà tập trung vào những giải pháp phù hợp với từng thị trường, đảm bảo sự bền vững và hiệu quả trong quá trình chuyển đổi sang kỷ nguyên xe không phát thải.

Dàn xe hybrid của Toyota tại một khu du lịch ở Đông Giang, Quảng Nam, tháng 2/2025.

Các dòng xe hybrid của Toyota, bao gồm Corolla Altis Hybrid, Corolla Cross Hybrid và Camry Hybrid thế hệ mới, đều chia sẻ một đặc trưng vận hành thống nhất: hệ thống mô-tơ điện can thiệp vào hầu hết các giai đoạn di chuyển, miễn là dung lượng pin còn đủ lớn (thường từ 35% trở lên). Điều này giúp bù đắp độ trễ của động cơ đốt trong, duy trì lực kéo ổn định từ tốc độ thấp đến cao, đồng thời tối ưu hóa mức tiêu hao nhiên liệu.

Trên các cung đường đèo núi liên tục lên xuống dốc tại Đông Giang, Quảng Nam, Camry Hybrid cho thấy phản ứng chân ga nhạy bén, đặc biệt khi người lái cần tăng tốc đột ngột. Nhờ trọng tâm thấp và khung gầm có độ cứng vững cao, khả năng vào cua gắt hay vượt xe của Camry thế hệ mới trở nên mượt mà và ổn định hơn đáng kể so với phiên bản trước.

Khác với những dòng xe hybrid thiên về cảm giác lái thể thao, hệ truyền động hybrid của Toyota ưu tiên sự êm ái, tiết kiệm nhiên liệu và tính thực dụng. Điều này tạo ra sự khác biệt so với các đối thủ như Honda Civic Hybrid hay CR-V Hybrid, vốn có xu hướng để mô-tơ điện can thiệp mạnh hơn, giúp xe tăng tốc tức thời nhưng lại tạo cảm giác "giật cục" thay vì sự mượt mà đặc trưng của Toyota.

Không chỉ Toyota, nhiều hãng xe khác cũng đang dịch chuyển sang chiến lược đa dạng hóa sản phẩm hybrid. Một trong những lý do chính là hệ thống hạ tầng sạc xe điện vẫn chưa thực sự hoàn thiện, trong khi xe hybrid có thể giảm đáng kể lượng tiêu thụ nhiên liệu và khí thải mà không cần phụ thuộc vào trạm sạc.

Ông Nguyễn Thành Trung Hiếu, cựu Giám đốc Kinh doanh của một công ty chuyên cung cấp trạm sạc xe điện tại Việt Nam, nhận định: "Trong vài năm tới, cùng với xe thuần điện, tôi cho rằng hybrid sẽ là phân khúc được nhiều hãng xe đầu tư hơn so với hiện tại. Điều này xuất phát từ lợi thế linh hoạt của xe hybrid, khi không bị giới hạn bởi cơ sở hạ tầng sạc như xe điện."

Với những ưu thế rõ ràng về khả năng vận hành, tiết kiệm nhiên liệu và tính ứng dụng cao, xe hybrid đang trở thành giải pháp chuyển tiếp lý tưởng trước khi thị trường sẵn sàng cho một kỷ nguyên xe thuần điện thực sự.