Thị trường ô tô Việt Nam: Hiệp hội đề xuất loạt chính sách kích thích, người mua xe được lợi gì?
Thứ Năm, 22/05/2025 - 20:47 - tienkm
VAMA cho biết thuế và phí đang chiếm khoảng 50% giá bán lẻ ô tô.
Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), thuế và phí hiện đang chiếm khoảng 50% trong cơ cấu giá bán lẻ của một chiếc ô tô tại Việt Nam một tỷ lệ thuộc nhóm cao nhất trong khu vực. Đây là rào cản lớn khiến ô tô trở nên khó tiếp cận đối với phần đông người tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam chỉ ở mức khoảng 4.700 USD/năm.
VAMA dẫn số liệu cho thấy, thị trường ô tô Việt Nam đang trải qua những biến động rõ rệt. Năm 2022, tổng doanh số bán hàng của các thành viên VAMA đạt 404.635 xe, tăng trưởng 33% so với năm 2021. Tuy nhiên, sang năm 2023, doanh số giảm mạnh xuống còn 301.989 xe, tương đương mức sụt giảm 25%. Bước sang năm 2024, dù thị trường có dấu hiệu phục hồi với doanh số đạt 340.142 xe, tăng 12,6% so với năm trước, nhưng con số này vẫn thấp hơn 16% so với mức đỉnh năm 2022.
Trước bối cảnh đó, VAMA nhấn mạnh sự cần thiết của các chính sách hỗ trợ dài hạn, bao gồm ưu đãi thuế phí, kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy phát triển sản xuất trong nước. Theo VAMA, việc ban hành các chính sách phù hợp không chỉ góp phần ổn định thị trường, mà còn đóng vai trò then chốt trong quá trình ô tô hóa đang diễn ra tại Việt Nam, từ đó từng bước xây dựng ngành công nghiệp ô tô vững mạnh, đủ sức cạnh tranh trên quy mô khu vực và quốc tế.

Đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng
Trước bối cảnh thị trường còn nhiều biến động và những thách thức từ môi trường kinh tế vĩ mô, Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) nhận định rằng chính sách gia hạn thời gian nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe sản xuất trong nước, cùng với thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất đến hết năm 2025 là một giải pháp thiết thực và kịp thời. Chính sách này đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ dòng tiền, giảm áp lực tài chính cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nội địa, từ đó duy trì hoạt động sản xuất ổn định trong bối cảnh thị trường chưa hồi phục hoàn toàn.
Tuy nhiên, VAMA cho rằng để tăng sức mua, kích thích tiêu dùng và đảm bảo tăng trưởng bền vững, cần phải có thêm các chính sách hỗ trợ về thuế và phí. Cụ thể, hiệp hội đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) từ mức 10% xuống còn 8% và áp dụng đồng bộ cho tất cả ngành hàng, bao gồm cả ô tô, phụ tùng, dịch vụ sửa chữa, bảo trì và bảo dưỡng xe. Đây được xem là giải pháp trực tiếp giúp người tiêu dùng dễ tiếp cận hơn với sản phẩm, từ đó góp phần mở rộng dung lượng thị trường.
Bên cạnh đó, VAMA cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc sớm ban hành “Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050”. Chiến lược này không chỉ là kim chỉ nam cho định hướng phát triển dài hạn, mà còn là cơ sở để xây dựng các chính sách hỗ trợ cụ thể, hướng tới mục tiêu quốc gia về trung hòa phát thải ròng vào năm 2050.
Để hiện thực hóa tầm nhìn đó, VAMA đề xuất ưu đãi thuế, phí cho các dự án đầu tư vào sản xuất – lắp ráp các dòng xe thân thiện môi trường như xe điện, xe hybrid… Đồng thời, cần thúc đẩy mô hình hợp tác công tư (PPP) nhằm phát triển hạ tầng sạc điện trên toàn quốc, tạo nền tảng vững chắc cho việc chuyển đổi từ phương tiện sử dụng động cơ đốt trong sang phương tiện xanh – sạch – thông minh trong tương lai.

Tại dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) mới nhất, xe hybrid được áp dụng thuế suất bằng 70% mức thuế hiện hành đối với xe cùng loại chạy bằng xăng, dầu.
Ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe hybrid
Trước bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ sang nền kinh tế xanh và phát triển bền vững, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) nhấn mạnh rằng các dòng xe thân thiện với môi trường bao gồm xe hybrid tự sạc (HEV), hybrid sạc ngoài (PHEV) và xe điện thuần (BEV) đang đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu phát thải khí nhà kính và góp phần bảo vệ môi trường sống.
Tuy nhiên, VAMA chỉ ra rằng trong khi xe thuần điện (BEV) đã và đang được hưởng nhiều chính sách ưu đãi, thì các dòng xe hybrid – đặc biệt là HEV và PHEV vẫn chưa nhận được mức hỗ trợ thuế phí tương xứng. Điều này khiến giá bán lẻ của xe hybrid hiện vẫn ở mức cao, gây cản trở đến khả năng tiếp cận của người tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam còn thấp so với khu vực. Theo VAMA, để thúc đẩy hành vi tiêu dùng xanh, cần có cơ chế hỗ trợ cụ thể và đủ hấp dẫn nhằm đưa các dòng xe này đến gần hơn với người dùng phổ thông.
Vì vậy, VAMA tiếp tục đề xuất áp dụng chính sách ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với dòng xe hybrid. Cụ thể, xe hybrid tự sạc (HEV) nên được áp dụng mức thuế bằng 70% so với xe xăng dầu cùng loại, trong khi xe hybrid sạc ngoài (PHEV) nên chỉ chịu mức thuế bằng 50%. Mục tiêu của đề xuất này là tạo sự cạnh tranh về giá, khuyến khích người dân chuyển đổi từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang các dòng xe tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện môi trường.
Tuy nhiên, tại dự thảo Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đang được Quốc hội thảo luận, nội dung ưu đãi này mới chỉ được ghi nhận một phần. Cụ thể, cả HEV và PHEV đều được xếp chung một nhóm, áp dụng mức thuế bằng 70% so với xe xăng cùng loại – mà chưa có sự phân biệt giữa công nghệ sạc trong (HEV) và sạc ngoài (PHEV). Điều này đồng nghĩa với việc mức ưu đãi cho xe PHEV – dòng xe có khả năng vận hành hoàn toàn bằng điện trong quãng đường ngắn – vẫn chưa đạt được mức khuyến khích cần thiết để thúc đẩy người tiêu dùng lựa chọn.
Trong trao đổi bên lề phiên họp Quốc hội, đại biểu Phan Đức Hiếu (Đoàn Thái Bình) cũng đánh giá cao sự tiến bộ trong dự thảo, đặc biệt là việc không phân biệt giữa HEV và PHEV trong ưu đãi thuế. Tuy nhiên, ông Hiếu thẳng thắn nhận định rằng mức ưu đãi hiện tại vẫn chưa đủ mạnh để tạo ra sự bứt phá trên thị trường. Khi giá xe hybrid vẫn còn cao, việc áp dụng thuế suất 70% – tương đương mức thuế dành cho các dòng xe tiết kiệm nhiên liệu thông thường – là chưa đủ hấp dẫn để thay đổi hành vi tiêu dùng.
Theo ông Hiếu, thuế tiêu thụ đặc biệt cần được xem là công cụ điều tiết hành vi tiêu dùng, hướng người dân tiếp cận với những sản phẩm có lợi cho môi trường. Vì vậy, việc giảm thuế cho xe hybrid xuống mức 50% so với xe xăng dầu cùng loại không chỉ giúp giá xe hợp lý hơn mà còn góp phần xây dựng thị trường ô tô bền vững và thân thiện môi trường. Nếu không có sự khác biệt rõ ràng trong chính sách ưu đãi, thì thuế TTĐB sẽ khó phát huy vai trò là công cụ thúc đẩy chuyển đổi xanh, và cuối cùng, sẽ rơi vào trạng thái "nửa muốn thu, nửa muốn khuyến khích", thiếu hiệu quả về cả mặt tài chính lẫn định hướng tiêu dùng.
Tin cũ hơn
Ford Việt Nam tổ chức chương trình lái thử quy mô lớn năm 2025
Giải thưởng an toàn của ASEAN NCAP gọi tên Honda CR-V và Civic
Xiaomi SU7 Ultra qua sử dụng được rao bán với giá cao hơn xe mới
Doanh số SUV cỡ trung tháng 9/2024: CX5 vô đối, Honda CR-V trở lại top 5
Việt Nam nhập khẩu hơn 74.000 ô tô trong 6 tháng đầu năm 2024
Có thể bạn quan tâm
-
Toyota ưu đãi lệ phí trước bạ cho nhiều dòng xeTháng 4/2025, Toyota Việt Nam tiếp tục hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ cho các mẫu xe với mức quy đổi tiền mặt lên tới 38 triệu đồng.
-
Ôtô 7 chỗ đồng loạt giảm giá hàng chục triệu đồngTrong tháng 3, các mẫu như Xpander, Veloz, BR-V, XL7, Stargazer giảm giá bằng tiền mặt hoặc hỗ trợ 50-100% lệ phí trước bạ.
-
Honda bứt phá doanh số ô tô: Tăng trưởng ấn tượng so với cùng kỳDoanh số xe máy và ô tô Honda tại Việt Nam trong tháng 2 ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đạt hai con số so với cùng kỳ năm 2024.
-
Khủng hoảng Mitsubishi tại MỹNhiều đại lý Mitsubishi tại Mỹ rơi vào tình trạng thua lỗ kéo dài, buộc một số cơ sở phải ngừng hoạt động do không thể duy trì lợi nhuận.
-
Các đại lý mạnh tay giảm giá Hyundai Santa FeCác mẫu Hyundai Santa Fe sản xuất năm 2024 hiện đang được nhiều đại lý áp dụng mức ưu đãi sâu nhằm giải phóng hàng tồn kho, với mức giảm giá cao nhất có thể lên tới hơn 100 triệu đồng – tùy từng phiên bản và khu vực phân phối.