Rào cản thuế quan Mỹ: Nút thắt mới khiến ô tô nhập khẩu ùn tắc kéo dài

Lô xe Mazda đang tạm đỗ tại cảng Los Angeles mới đây.

Khủng hoảng tắc nghẽn xe nhập khẩu tại cảng Mỹ: Áp lực gia tăng giữa vòng xoáy thuế quan và chuỗi cung ứng toàn cầu

Tình trạng ùn ứ xe nhập khẩu tại các cảng lớn của Mỹ đang tiệm cận ngưỡng nghiêm trọng khi nhiều cảng sắp đạt công suất tối đa, giữa lúc các quy định thuế quan mới từ chính quyền Trump gây ra nhiều bất ổn và thiếu rõ ràng trong cách áp dụng.

Một giám đốc điều hành logistics cho biết: “Chúng tôi đang tiến gần đến điểm quá tải tại một số cảng chính. Nếu không có sự điều chỉnh về chính sách thuế trong vài tuần tới, tình hình có thể trở nên rất tồi tệ.”

Trước những rủi ro đó, một số thương hiệu xe sang như Audi, Jaguar Land Rover và Aston Martin đã chủ động giảm hoặc tạm dừng việc vận chuyển xe sang Mỹ trong tháng 4, nhằm tiêu thụ lượng hàng tồn kho hiện có.

Tại cảng Bremerhaven (Đức) – một trong những trung tâm xuất nhập khẩu ô tô lớn nhất thế giới lượng xe giao thương với Mỹ được dự báo sẽ sụt giảm tới 50%, dù thị trường Mỹ chỉ chiếm chưa đến một phần ba sản lượng tại cảng này. BLG Logistics, đơn vị vận hành Bremerhaven, xác nhận họ đang cảm nhận rõ tác động tiêu cực từ các chính sách mới.

Trong bối cảnh chưa có tín hiệu rõ ràng về thời gian kéo dài của chính sách thuế, nhiều hãng xe đã tạm thời "đóng băng" hoạt động vận chuyển từ châu Âu sang Mỹ. Một giám đốc logistics cho biết: “Đây là một chiến lược tạm thời, chờ xem liệu có thỏa thuận nào được thiết lập giữa Mỹ và các đối tác thương mại hay không.”

Chi phí lưu kho tại cảng rất cao và không thể duy trì lâu dài, buộc các hãng xe phải chuyển xe sang các kho liên kết tại Mỹ – nơi không bị áp thuế tạm thời. Tuy nhiên, tình trạng tắc nghẽn không chỉ xảy ra ở các cảng biển mà còn lan sang các cảng đường sắt nội địa, như tại Detroit, nơi một lượng lớn xe sản xuất tại Canada đang bị kẹt lại.

Theo chính sách mới, tất cả xe nhập khẩu sẽ chịu mức thuế 25%, có hiệu lực từ đầu tháng 5, bao gồm cả phụ tùng ô tô – trừ những trường hợp được miễn trừ như từ Mexico và Canada. Tuy vậy, ranh giới giữa "phụ tùng" và "linh kiện" hiện vẫn chưa được xác định rõ ràng. Một giám đốc hãng xe Đức đặt vấn đề: “Động cơ là một bộ phận, nhưng liệu từng con ốc bên trong có được tính riêng không?”

Sử dụng thắng tay khi đỗ xe số tự động: Nên hay không? Nhiều người nhầm lẫn giữa thắng tay (Parking Brake/Handbrake) và vị trí P (Park) trên cần số tự động do cả hai đều liên quan đến việc giữ xe đứng yên và đều có ký hiệu chữ "P". Tuy nhiên, về nguyên lý cơ khí, hai hệ thống này hoạt...

Theo giới chức Mỹ, các xe đáp ứng tiêu chí của Hiệp định Tự do Thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA 2020) có thể được miễn thuế. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, các hãng xe cần xác định rõ tỷ lệ linh kiện nội địa trong toàn bộ chuỗi cung ứng – một quá trình phức tạp và mất nhiều thời gian do tính toàn cầu hóa của ngành sản xuất ô tô.

Một lãnh đạo trong ngành nhận định rằng các tính toán logistics hiện tại chỉ mang tính chiến thuật ngắn hạn. Các quyết định sản xuất lâu dài vẫn đang bị treo lơ lửng vì chưa rõ liệu thuế quan sẽ kéo dài bao lâu và các đối tác thương mại có đáp trả bằng biện pháp tương ứng hay không.

Giảm nhập khẩu ô tô và các nhà máy ngừng hoạt động

Một đại lý Land Rover ở Houston. Nhà sản xuất ô tô Anh sẽ tạm dừng xuất khẩu sang Mỹ trong tháng này sau khi mức thuế 25% đối với ô tô có hiệu lực.

Tác động dây chuyền từ thuế quan ô tô 25%: Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đối mặt thách thức chưa từng có

Loạt xe phổ thông tiếp tục giảm giá mạnh trong tháng 3 Thị trường ô tô Việt Nam đang chứng kiến đợt giảm giá kỷ lục từ các hãng xe và đại lý từ sau Tết Nguyên đán đến nay. Và trong tháng 3 này, danh sách các mẫu xe hạ giá vẫn còn.

Việc chính quyền Tổng thống Donald Trump chính thức áp thuế 25% đối với xe ô tô nhập khẩu vào Mỹ đã và đang gây ra làn sóng chấn động mạnh mẽ trong toàn bộ chuỗi cung ứng ngành ô tô toàn cầu. Nhiều nhà sản xuất buộc phải có những điều chỉnh chiến lược mang tính sống còn: tạm ngừng xuất khẩu, đóng cửa nhà máy, tái cơ cấu hoạt động sản xuất, và thậm chí là sa thải lao động quy mô lớn.

Jaguar Land Rover  thương hiệu xe sang đến từ Anh Quốc đã tuyên bố tạm dừng xuất khẩu sang thị trường Mỹ do chi phí thuế quan khiến giá bán tăng đột biến. Trong khi đó, Stellantis đã quyết định đóng cửa các nhà máy lắp ráp tại Canada và Mexico chuyên sản xuất xe Chrysler và Jeep, đồng thời cắt giảm khoảng 900 việc làm tại Mỹ – chủ yếu là các vị trí liên quan đến sản xuất động cơ và linh kiện cung cấp cho các nhà máy bị ảnh hưởng.

Audi thương hiệu xe sang thuộc tập đoàn Volkswagen cũng áp dụng biện pháp khẩn cấp tương tự: tạm dừng các lô hàng từ châu Âu đến Mỹ, đồng thời chỉ đạo hệ thống đại lý tiêu thụ lượng hàng tồn kho hiện có.

Nếu xu hướng này lan rộng, hậu quả kinh tế có thể rất nghiêm trọng: nguồn cung giảm, giá xe tăng mạnh, thị trường mất cân đối và làn sóng sa thải lao động có thể lan rộng trong toàn bộ ngành công nghiệp ô tô Bắc Mỹ. Động thái này cũng có thể mở ra tiền lệ cho các ngành công nghiệp khác khi Tổng thống Trump từng công khai ý định áp thuế tương tự với các mặt hàng chiến lược như dược phẩm và vi mạch bán dẫn.

Giảm rủi ro nổ lốp: Lưu ý quan trọng cho tài xế Nổ lốp ô tô là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tai nạn giao thông, đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của người lái và hành khách. Vậy làm thế nào để phòng tránh và giảm thiểu tối đa nguy cơ nổ lốp, bảo vệ bản thân...

Chi phí tăng là điều không thể tránh khỏi. Với một số mẫu xe cao cấp từ Jaguar Land Rover hoặc Audi, mức thuế có thể đẩy giá mỗi chiếc xe tăng thêm hơn 20.000 USD khiến người tiêu dùng Mỹ phải cân nhắc lại quyết định mua xe sang nhập khẩu.

Trong khi phần lớn các tác động ban đầu là sự gián đoạn, thì một số tín hiệu tích cực bước đầu đã xuất hiện. General Motors tập đoàn ô tô lớn nhất nước Mỹ cho biết sẽ gia tăng sản lượng dòng xe bán tải nhẹ tại nhà máy gần Fort Wayne, bang Indiana. Đây có thể xem là kết quả mà chính quyền Trump kỳ vọng: thúc đẩy sản xuất nội địa.

Tuy nhiên, về dài hạn, tác động của chính sách thuế quan này vẫn còn rất nhiều ẩn số. Các nhà sản xuất ô tô đang phải xoay xở để giữ giá bán không vượt quá khả năng chi trả của người tiêu dùng, trong khi nhà đầu tư ngày càng trở nên thận trọng và bi quan về tương lai của ngành.

“Hiện tại, mọi mắt xích trong chuỗi cung ứng ô tô từ nhà sản xuất đến đại lý đều đang nỗ lực đánh giá và điều chỉnh chiến lược nhằm giảm thiểu tác động của thuế quan lên chi phí và lợi nhuận,” ông Kevin Roberts, Giám đốc nghiên cứu kinh tế và thị trường tại CarGurus, chia sẻ.

Nhà máy lắp ráp của Stellantis ở Toluca, Mexico.

Chưa bao giờ trong lịch sử hiện đại, các nhà sản xuất ô tô phải đối mặt với một mức thuế quan cao đến vậy mà lại không có bất kỳ cảnh báo hay lộ trình chuẩn bị nào từ chính phủ. Việc áp dụng đột ngột mức thuế 25% đối với xe nhập khẩu khiến toàn ngành rơi vào trạng thái bị động, buộc các doanh nghiệp phải “xoay trục” chiến lược trong thời gian ngắn. Ngay cả các chuyên gia phân tích thị trường và hệ thống đại lý cũng thừa nhận họ không nắm rõ các bước tiếp theo mà chính quyền Tổng thống Trump sẽ thực hiện.

“Sách lược truyền thống đã không còn đủ hiệu quả trong bối cảnh hiện tại,” ông Lenny LaRocca lãnh đạo bộ phận công nghiệp ô tô tại công ty tư vấn chiến lược KPMG nhận định.

Theo ông LaRocca, các nhà sản xuất ô tô nhiều khả năng sẽ chuyển trọng tâm sang sản xuất các dòng xe có tỷ suất lợi nhuận cao hơn như SUV cỡ lớn và bán tải hạng nặng những phân khúc đang có nhu cầu ổn định và thường được lắp ráp ngay tại các nhà máy trong nước Mỹ. Chiến lược này cho phép họ hấp thụ phần chi phí tăng thêm từ thuế quan, thay vì buộc phải đẩy toàn bộ gánh nặng đó sang người tiêu dùng thông qua việc tăng giá bán lẻ.

Một lợi thế đáng kể là nhiều nhà máy hiện đại ngày nay được thiết kế với dây chuyền lắp ráp linh hoạt, cho phép sản xuất đa dạng mẫu mã trên cùng một cơ sở hạ tầng. Điều này tạo ra khả năng chuyển đổi nhanh chóng sang các dòng xe có biên lợi nhuận cao hơn, đồng thời giảm bớt hoặc loại bỏ những mẫu xe đang thua lỗ hoặc có doanh số không ổn định. Mercedes-Benz là một ví dụ tiêu biểu khi tuyên bố sẽ tận dụng tối đa dây chuyền lắp ráp linh hoạt tại nhà máy ở bang Alabama để thích nghi với bối cảnh mới.

Tuy nhiên, chiến lược này cũng đi kèm với những hệ lụy đáng kể. Khi các nhà sản xuất ưu tiên các dòng xe cao cấp và sinh lời nhiều, thị trường sẽ ngày càng thiếu vắng những mẫu xe phổ thông có giá thành vừa túi tiền. Trên thực tế, giá bán trung bình của một chiếc ô tô mới tại Mỹ hiện đã tiệm cận mốc 50.000 USD một mức giá khiến không ít người tiêu dùng phải cân nhắc lại nhu cầu sở hữu xe mới.

Về khả năng mở rộng năng lực sản xuất trong nước, các chuyên gia cho rằng viễn cảnh các nhà sản xuất đầu tư xây dựng nhà máy mới hoặc khôi phục các cơ sở đã ngừng hoạt động sẽ khó trở thành hiện thực trong ngắn hạn. Những quyết định đầu tư quy mô hàng trăm triệu đến hàng tỷ USD chỉ có thể được đưa ra khi có sự đảm bảo rõ ràng và dài hạn về tính ổn định của chính sách thuế quan. Khi chưa có tín hiệu chắc chắn về việc các chính sách hiện hành sẽ duy trì lâu dài, các doanh nghiệp vẫn đang trong tâm thế “phòng thủ”, ưu tiên sự linh hoạt và tiết chế rủi ro tài chính hơn là mở rộng quy mô.